Koyo Kouoh (1967-2025),curator van de expo ‘When We See Us’

door · Gepubliceerd · Geüpdatet

Door het totaal onverwachte overlijden van de briljante curator Koyo Kouoh (57), krijgt de nog lopende tentoonstelling ‘When We See Us. Een eeuw pan-Afrikaanse figuratieve schilderkunst’ in Bozar in Brussel een bijkomende en sterkere dimensie. Een eerbetoon aan haar en haar verfrissende kijk op kunst, is ook de tijd nemen om anders naar dingen te kijken en te vertragen. Ideaal voor deze zomerperiode?

Als eerbetoon aan Koyo Kouoh brengen we in deze nieuwsbrief enkele teksten, foto’s en video’s samen die haar uitzonderlijke carrière, haar moedige visie en haar niet aflatende inzet voor Afrikaanse vrouwen in de verf proberen te zetten.

Bozar rouwt om het onverwachte overlijden van Koyo Kouoh

Met diepe droefheid heeft Bozar kennisgenomen van het overlijden van Koyo Kouoh, internationaal gerenommeerd Zwitsers-Kameroense curator. Zeitz MOCAA, het grootste museum voor hedendaagse Afrikaanse kunst  – waarvan Koyo Kouoh de directeur was  – kondigde op zaterdag 10 mei aan dat ze op 57-jarige leeftijd was overleden.

“Terwijl ze als een komeet door het firmament schoot, doofde plots het licht van curator en museumdirecteur Koyo Kouoh. Zoals zoveel van haar vrienden en collega’s, zijn wij ontzettend geraakt door het onverwachte heengaan van deze briljante en bewonderenswaardige vrouw. Zij die altijd vol ideeën zat, met een grenzeloze energie en onbedwingbare vreugde.”

“De golf van blijdschap die door de internationale kunstwereld ging na het nieuws van haar benoeming tot curator van de volgende Biënnale van Venetië, maakt nu plaats voor een golf verdriet om haar verlies. Bij Bozar, waar we trots haar baanbrekende tentoonstelling When We See Us presenteren, rouwen we om het verlies van deze unieke stem en haar aanstekelijke lach.”

Christophe Slagmuylder, CEO & Artistic Director

Zoë Gray, Director of Exhibitions

https://www.bozar.be/nl/kijk-lees-luister/bozar-rouwt-om-het-onverwachte-overlijden-van-koyo-kouoh

Koyo Kouoh (1967-2025), curator van de expo ‘When We See Us’ in Bozar (foto: © Jef Van den Bossche, Bozar).
Koyo Kouoh (1967-2025), curator van de expo ‘When We See Us’ in Bozar (foto: © Jef Van den Bossche, Bozar).

In a posthumously published article Kouoh had written for The Guardian, she concluded:

“Ultimately, my role as the first African woman to curate the Venice Biennale is not about personal legacy. While I recognise the significance of being the first African woman to hold this position, I hope my appointment sets a precedent rather than becoming an exception.”

“My vision is for a future where such milestones are no longer remarkable, simply because so many others have followed. The real measure of progress is not in being first but in ensuring the door remains wide open for those who come next.”

Among many tributes to the impact she made, one in Art Africa magazine stated: “Kouoh redefined what it means to curate with political consciousness and deep integrity. She expanded the possibilities for artists and ideas from the African continent and the Global South, reshaping the narratives of contemporary art history.”

Koyo Kouoh obituary. Cameroon-born art curator appointed last year as the director of the 2026 Venice Biennale (The Guardian, 14 mei 2025) https://www.theguardian.com/artanddesign/2025/may/14/koyo-kouoh-obituary

Koyo Kouoh (57) overleden, ze zou in 2026 eerste vrouwelijke Afrikaanse curator van Biënnale van Venetië worden https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2025/05/10/koyo-kouoh-biennale-venetie-overleden/

In memoriam, Koyo Kouoh: ‘Ik ben een IT-idioot, een analoge overlever in de digitale wereld’ (Knack, 18 mei 2025) https://www.knack.be/nieuws/wereld/in-memoriam-koyo-kouoh-ik-ben-een-it-idioot-een-analoge-overlever-in-de-digitale-wereld/

Remembering Koyo Kouoh, one of the most influential curators in the global art world, and one of its most original thought leaders (The Art Newspaper, 23 mei 2025)  https://www.theartnewspaper.com/2025/05/23/remembering-koyo-kouoh-one-of-the-most-influential-curators-in-the-global-art-world-and-one-of-its-most-original-thought-leaders

In het midden van de zaal ‘Spiritualiteit’ van de expo ‘When We See Us’ ligt een feloranje kunstwerk geschilderd door de Haïtiaanse kunstenaar Edouard Duval-Carrié in 2004. Het werk bestaat uit een reeks van 16 gelakte panelen, als een glas-in-lood-raam, en draagt als titel ‘The True Story of the Water Spirits’. Deze reeks vormt een gedenkteken voor degenen die omkwamen in de ‘Middenpassage’, de levensgevaarlijke reis van de slaven die op Europese schepen vanuit Afrika over de Atlantische Oceaan naar Amerika werden verscheept. Hun zielen zijn blijven leven en wonen nu in de zeeën als watergeesten (foto: Jan Van Criekinge).
In het midden van de zaal ‘Spiritualiteit’ van de expo ‘When We See Us’ ligt een feloranje kunstwerk geschilderd door de Haïtiaanse kunstenaar Edouard Duval-Carrié in 2004. Het werk bestaat uit een reeks van 16 gelakte panelen, als een glas-in-lood-raam, en draagt als titel ‘The True Story of the Water Spirits’. Deze reeks vormt een gedenkteken voor degenen die omkwamen in de ‘Middenpassage’, de levensgevaarlijke reis van de slaven die op Europese schepen vanuit Afrika over de Atlantische Oceaan naar Amerika werden verscheept. Hun zielen zijn blijven leven en wonen nu in de zeeën als watergeesten (foto: Jan Van Criekinge).

Enkele video’s over Koyo Kouoh:

Hommage à Koyo Kouoh (1967-2025)  – Dans ‘Femmes d’Afrique’ (ONG Coopération, Education, Culture, 3 juni 2025)

Pensée par la brillante curatrice Koyo Kouoh, récemment disparue, cette exposition au Bozar prend aujourd’hui une dimension encore plus forte. Lui rendre hommage, c’est aussi prendre le temps de regarder autrement, ensemble.

C’est avec une profonde émotion et un immense respect que nous partageons aujourd’hui l’intervention de Koyo Kouoh, enregistrée il y a 15 ans dans le cadre de notre exposition itinérante ‘Femmes d’Afrique’.

En hommage à son départ survenu dans la nuit du vendredi 9 mai 2025, cette vidéo rend hommage à son parcours exceptionnel, à sa vision courageuse et à son engagement indéfectible en faveur des femmes africaines. Femmes, d’Afrique révèle les destins puissants de femmes historiques et contemporaines qui ont marqué le continent, souvent invisibilisées, et souligne leur rôle crucial dans les profondes mutations sociales et culturelles. L’intervention de Koyo s’inscrit pleinement dans cette transmission, un appel à la mémoire, à la reconnaissance et à l’inspiration.

https://www.youtube.com/watch?v=7zBCyrBN2Zw

Koyo Kouoh on Institution Building as Curatorial Practice (Astrup Fearnley Museet, Oslo, 18 June 2024)

Since 2019, Kouoh has been the Executive Director of Zeitz Museum of Contemporary Art Africa (Zeitz MOCAA) in Cape Town, where she has refocused the museum’s mission and programming. She is also the artistic director of Raw Material Company in Dakar, which she founded in 2008. The latter bridges cultural and social fields with meaningful artistic programming and a focus on critical education. In her talk at Astrup Fearnley Museet she will be reflecting on the vision and model of both institutions while drawing upon her extensive curatorial experience, which has centred the practices of African and international artists. Indeed, her institutional and curatorial practice can be described as highly artist centric. This talk comes out of an ongoing enquiry at Astrup Fearnley Museet about what makes a relevant museum. We’re continuing this enquiry by inviting Kouoh to share her experience as a museum leader developing institutional frameworks in Dakar and Cape Town, that are deeply responsive to, and catalytic for, each context that they are engaged with.

https://www.youtube.com/watch?v=eO0qKR4Qg34

De Haïtiaanse kunstenaar Edouard Duval-Carrié toont in zijn werk, bestaande uit een reeks van 16 gelakte panelen, ‘The True Story of the Water Spirits’, hoe in tal van geloofssystemen in Zuid-Amerika en het Caraïbisch gebied de Afrikaanse watergoden voorkomen. Sommige hebben het over Mami Wata, La Sirène of Moeder Water. In sommige streken lokt ze je in het water waar ze je bevrijdt nadat je een levenslang verbond met haar bent aangegaan. Op andere plaatsen schijnt ze over genezende krachten te bezitten. Maar altijd is er een directe band met Afrika en de Trans-Atlantische slavenhandel (foto: Jan Van Criekinge).
De Haïtiaanse kunstenaar Edouard Duval-Carrié toont in zijn werk, bestaande uit een reeks van 16 gelakte panelen, ‘The True Story of the Water Spirits’, hoe in tal van geloofssystemen in Zuid-Amerika en het Caraïbisch gebied de Afrikaanse watergoden voorkomen. Sommige hebben het over Mami Wata, La Sirène of Moeder Water. In sommige streken lokt ze je in het water waar ze je bevrijdt nadat je een levenslang verbond met haar bent aangegaan. Op andere plaatsen schijnt ze over genezende krachten te bezitten. Maar altijd is er een directe band met Afrika en de Trans-Atlantische slavenhandel (foto: Jan Van Criekinge).

Le décès de Koyo Kouoh bouleverse le monde culturel (DW, 14 mei 2025)

La curatrice d’origine camerounaise Koyo Kouoh était la première femme africaine désignée pour diriger la Biennale de Venise. Elle est décédée précocement en Suisse samedi 10 mai. Depuis la triste nouvelle, le temps semble en arrêt sous les arbres de The Forest Creative Loft et à Doual’art, dans la capitale économique du Cameroun.

https://www.youtube.com/watch?v=iVyQEUMvx9M

Lees verder (inhoud juni 2025)

Tags:

Dit vind je misschien ook leuk...