Boerenprotesten van Delhi tot Brussel…

“Ik had onlangs een conflict met een Amerikaanse econoom… Hij zei: ‘Er zullen 80 à 100 miljoen mensen sterven en dan zal de Uruguay-ronde ingetrokken worden’.
Wij willen proberen te voorkomen dat deze mensen sterven. We willen het systeem nù veranderen!”
Martin Khor, directeur Third World Network, Maleisië, tijdens een conferentie in het Europees Parlement in Brussel, 27 april 1999. www.twnside.org.sg
(op voorpagina van de brochure ‘Voedsel onder WTO-vlag’)
De boeren in India komen al weken massaal op straat. De Indiase overheid laat namelijk de vaste prijzen los. De boeren worden zo uitgeleverd aan wereldmarktprijzen, wat trouwens ook sinds 1995 geldt voor Europese, Afrikaanse en Amerikaanse boeren. Alle boeren en boerinnen wereldwijd worden zo tot elkaars concurrenten gemaakt.

Wat heeft dit met de GATT (General Agreement on Tariffs and Trade), nu WTO (World Trade Organisation) te maken? Sinds 1947 waren er heel wat onderhandelingsrondes van de GATT. De eerste was die van Genève (1947), de vijfde de Dillonronde (1960-1961; die aan de oorsprong lag van onze Europese verslaving aan overzeese soja, gecombineerd met de opkomst van ‘grondloze’ varkens en kippen); de laatste was de Uruguay-ronde (1986-1994).

Tijdens die laatste ronde werd de WTO opgericht, die vanaf 1995 heel veel macht kreeg. Voor het eerst in de GATT-geschiedenis werden landbouw- en voedselpolitiek in deze neoliberale logica opgenomen.

Eén van de vele onderhandelingskorven was het Trips-akkoord, nl. over de intellectuele eigendom op zaden. De meeste boeren in Europa, Amerika en Brazilië waren van de praktijk om zelf eigen zaden te telen al vervreemd, maar de Indiase boeren niet. Ze kwamen begin jaren 1990 massaal op straat tegen dit ‘zadenakkoord’, want zij gaven al eeuwen de zaden van vader op zoon door…, wat niet meer zou mogen als de Uruguay-ronde werd goedgekeurd.

Even met een teletijdmachine 20 jaar terug: “Duizenden boeren kwamen samen in Delhi om de regering te vragen de invoering van de WTO-verdragen te stoppen en de landbouw te onttrekken aan de WTO.” (…) <Uit een bericht van Research Foundation for Science, Technology and Ecology in New Delhi, India
In die jaren deden Indiase boeren ook een internationale mars tot in Louvain-la-Neuve, waar Monsonto zijn zetel had.

De protesten pasten ook in de nieuwe WTO-‘ontwikkelings’ronde, die in het najaar 2001 startte. Deze ronde landde nooit. De WTO, met zetel in Genève, heeft in de loop der jaren veel van haar pluimen verloren, zeker sinds Trump allerlei handelsoorlogen begon. Denk ook aan de vele opkomende bilaterale akkoorden, bijvoorbeeld CETA tussen Canada en de Europese Unie en EU-Mercosur (zie: https://tinyurl.com/y4jl5yy5 ).

Wervel publiceerde in de loop der jaren diverse GATT/WTO-kranten. De meest gedocumenteerde werd collectief door vrijwilligers gemaakt, in coördinatie met Gert Coppens, anno 2002: ‘Voedsel onder WTO-vlag’.

Zeker de moeite om nu, met de huidige ontwikkelingen en protesten, opnieuw door te nemen. Je kan het dossier aanvragen bij luc@wervel.be; 5 euro, portkosten inbegrepen.

Luc Vankrunkelsven