Met ‘Diboli’ brengt kwartet Tamala een ode aan de universele voorouders
Eind oktober stelde de groep Tamala haar nieuwste album voor in Brussel. Voor deze gelegenheid werd Tamala uitgebreid tot een kwartet met harmonicaspeler Olivier Vander Bauwede. ‘Diboli’ is een muzikale ode aan de voorouders die de rijke muziektraditie van West-Afrika naadloos verbindt met hedendaagse stromingen in de wereldmuziek.
Tamala, wat letterlijk ‘reizigers’ betekent, verkent de oneindige mogelijkheden van de ontmoetingen tussen de instrumenten en de erg diverse muzikale werelden van de muzikanten. Geleid door een natuurlijke alchemie, pendelt Tamala moeiteloos tussen traditie en vernieuwing, kracht en subtiliteit, droom en werkelijkheid.
‘Diboli’ is het derde album van Tamala dat verschijnt op het Brusselse label Muziekpublique. Tamala is nu officieel een kwartet geworden met de jonge harmonicaspeler en gitarist Olivier Vander Bauwede als nieuwe versterking.
Diboli is de naam van het dorp, op de grens tussen Senegal en Mali, waar Mola Sylla’s voorouders vandaan komen. De naam staat symbool voor de band van de groep met dat rijke muziekverleden van West-Afrika.
Het nieuwe album is dan ook een eerbetoon aan alle muzikanten waarvan de namen veelal uit het geheugen van de geschiedenis zijn verdwenen, maar die elk een bijdrage hebben geleverd aan die rijke muziektradities. Bij uitbreiding staat het voor alle voorouders die op hun eigen manier hebben bijgedragen aan de universele ontwikkeling van de mensheid.
De nummers, meestal gezongen in het Wolof en een enkele keer in het Pulaar, geschreven door Mola Sylla en gecomponeerd door Bao Sissoko, maken die spirituele connectie met het verleden in een hedendaagse context.
Muzikaal laat Tamala op dit album haar meest veelzijdige kant zien. Er is de krachtige stem van Mola Sylla. Hij laat je soms naar adem happen, maar verrast ook met een verbazingwekkende diversiteit aan zelfgemaakte instrumenten.
Koravirtuoos Bao Sissoko onderscheidt zich niet alleen als een begaafde solist, maar is dus ook de componist van de zes nummers. Op viool voegt de veelzijdige Wouter Vandenabeele een eigentijds Europees tintje toe, terwijl Olivier Vander Bauwede met behulp van zijn mondharmonica een bluesgevoel creëert. Tamala is meer dan ooit de som van de delen.
Nummers
- Garap (‘boom’ in Wolof) is een oproep om de natuur te beschermen, want dankzij de natuur blijft ook de mensheid in leven.
- Xeesal vertelt het verhaal van de slang die niet de enige is die van huid wil veranderen, een waarschuwing tegen het bleken van de huid, een praktijk die enorme gezondheidsrisico’s inhoudt.
- May ma Sara is een Wolof-liefdeslied. Een jonge man vraagt de hand van Sara.
- Kiñaan (‘jaloezie’ in Wolof) gaat over het belang om iedereen op deze aarde te aanvaarden zoals hij of zij is, en ook jezelf te respecteren.
- Alkebulan (instrumentaal nummer). Volgens wijlen prof. Cheikh Anta Diop was Alkebu-lan, de ‘moeder van de mensheid’, de oude naam van Afrika.
- Diboli, het dorp van de voorouders (Pulaar). Mola Sylla doorkruist muzikaal het woud om zijn voorouders weer te ontmoeten die hem hebben geïnspireerd.
Muzikanten:
Mola Sylla is een Senegalese zanger en multi-instrumentalist die traditionele Afrikaanse instrumenten bespeelt en maakt, zoals de mbira, kongoma (Senegalese lamellofoon), xalam en kalimba. Hij verhuisde in 1987 naar Europa en woont nu in Amsterdam. Zijn krachtige en diepe stem leidde tot talrijke samenwerkingen zoals het jazzproject met Ernst Reijseger en Harmen Fraanje. Mola verkent graag alle facetten van muziek en hij neemt graag deel aan diverse muzikale ontmoetingsprojecten van eclectische genres.
Bao Sissoko, afkomstig uit een Senegalese griot-familie, staat bekend om zijn virtuoze kora- en calebasspel. Hij trad op met artiesten zoals Baaba Maal en breidde zijn repertoire gevoelig uit na zijn verhuizing naar België. Zo werkte hij samen met artiesten als Malick Pathe Sow, Zap Mama, Vaya Con Dios en Damon Albarn. Bao stond op het podium van prestigieuze zalen en festivals wereldwijd: Roskilde, Forde Festival, Philharmonie van Frankfurt, Bozar, Sauti Za Busari in Zanzibar en het Rainforest Festival in Borneo.
Wouter Vandenabeele houdt ervan om diverse muziekstijlen te verkennen en te ontdekken. Zo speelde hij samen met de traditionele Senegalese violist Issa Sow. Ook leidde hij het prestigieuze project-Hadzidakis voor de Olympische Spelen in 2004 in Athene, waar hij met de zangers van Madredeus samenwerkte. Daarnaast nam hij een twintigtal CD’s op trad op met Ambrozijn, Olla Vogala en tal van andere projecten zoals Zuiderwind (EMI), een samenwerking met Zuid-Afrikaanse muzikanten. Verder werkte hij samen met Brared Ataï, Steve Houben, Erik Vermeulen, Savina Yanatou, Philippe Thuriot, Ex Tempore…
Olivier Vander Bauwede is een mondharmonicaspeler en multi-instrumentalist uit Gent. Als speler van zowel de chromatische als de diatonische mondharmonica heeft hij samengewerkt met veelgeprezen artiesten in diverse muziekgenres, variërend van blues en jazz tot pop, rock, folk en wereldmuziek. Hij nam deel aan eerbetoonconcerten voor Toots Thielemans en richtte het ‘Young Toots Collective’ op. In de blueswereld is hij actief met zijn band ‘Paradise Stompers’ en in 2024 werd hij genomineerd voor Beste Instrumentalist door de Belgian Blues Association. Hij is nu het nieuwste lid van Tamala waar hij zijn liefde voor West-Afrikaanse muziek volop kan uitleven en een touch of blues toevoegen.
Jan Van Criekinge
Enkele van de volgende concerten van Tamala:
11 december 2024: CC Het Bolwerk, Vilvoorde
12 december 2024: De Centrale, Gent
6 juli 2025: Park Festival, Leuven
Muziekpublique: https://muziekpublique.be/artists/tamala/?lang=nl
CD ‘Diboli’ van Tamala kan worden besteld via de gebruikelijke kanalen en direct via de website van Muziekpublique: https://muziekpublique.be/discs/diboli-2024/?lang=nl
Lees verder (inhoud november 2024)
