Redactioneel 61
In tijden van oorlog moeten we over Vrede spreken. En niet alleen spreken, maar ook zo handelen dat Vrede zijn/ haar werk kan doen. Vrede is wellicht een vermogen van de geest, van de ziel, zouden wijze mensen zoals Boeddha, Jeshua, Franciscus, Rumi of Meister Eckhart zeggen. Je schrijft het woord best met een hoofdletter als je het aan mensen toewenst: Salam alaikum, Sjaloom aleechem, Pace e Bene, Vrede en alle Goeds over jou. De mens die zo wordt begroet, kan niet anders dan antwoorden: wa aleikum Salam, aleechem Sjalom, Vrede, ook over jou!
Dit is zowat het enige dat een mensenwezen te ‘zeggen’ en ernaar te handelen heeft. Maar Itamar Greenberg, een 18-jarige Israëlische dienstweigeraar, vertelt in deze Nieuwsbrief wat daar in de gegeven omstandigheden de ontstellend hoge prijs van is.
De ‘Kung Fu-helden’ in de gelijknamige tv-serie hebben ook geleerd dat ‘vechten’ over iets anders gaat dan wapengekletter. De boeddhistische ‘martial arts’ brengen bij de BV’s de eigen wankelbaarheid en de grenzen van hun weerbaarheid aan het licht. Ze leren zichzelf te beschermen om te beseffen wat het is om anderen te beschermen.
Een hele stap, want daarover gaat het echte ‘verdedigen’. Maar toch is de werkelijkheid waarmee Itamar Greenberg geconfronteerd wordt onvergelijkbaar ‘anders’ en uiteraard totaal onttrokken aan de camera’s.
Door de Trumps en Poetins van onze planeet leren we nu op enkele weken tijd hoe we moeten aanvallen. Zij leren ons hoe we moeten ‘mikken’ op het hoofd en het hart van de vijand. En ze leren ons ook hoe we überhaupt geen rekening hoeven te houden met de aarde als habitat, met de lucht, het water, de grond, de wouden, de planten, de medeschepselen. De vlucht vooruit gaat richting Mars. Ook dat is een ongelooflijke metafoor. Je wil het niet geloven.
Wat kunnen we doen? De nieuwe ‘denker der Nederlanden’, David Van Reybrouck, heeft er een moedig essay over geschreven: ‘De wereld en de aarde’. Maar hij is niet alleen, we mogen niet vergeten dat we met zeer velen zijn die Vrede ‘mobiliseren’. Die groep groeit.
Talloze journalisten, verdedigers van mensenrechten, religieus gemotiveerde mensen, leden van vredesbewegingen, ‘oorlogsweigeraars’, academici, studenten wereldwijd laten van zich horen. Ze delen het geloof dat gekte niet met gekte en angst niet met angst kan worden beantwoord.
Over de grenzen van staten heen, groeit een ‘people-to-people dialogue’. De oude politieke methoden en instellingen om de aarde en haar bewoners (de wereld) te redden, zijn niet meer in staat om de huidige crises tegemoet te treden, zei Van Reybrouck in ‘De Afspraak’ op VRT.
In deze Nieuwsbrief vind je aankondigingen, oproepen, en reflecties die het vernietigingsgevaar onder woorden brengen, maar tegelijk aanmoedigen om de houding van de ‘meesters’ van de ‘martial arts’ te volgen, dat wil zeggen: te werken aan de eigen Vrede om ze ook aan medemensen te kunnen wensen.
Aan iedereen een vruchtbare en gezegende vastenperiode gewenst, en evenzeer de kracht om – zoals moslims zeggen – de grote innerlijke jihad (strijd) met onszelf aan te gaan en de rug te rechten.
Voor de CIMIC-kernredactie,
Marc Colpaert
Jan Van Criekinge
Pascal Blancquaert
Koen Stuyck
Lees verder (inhoud maart 2025)
