CIMIC Site
Redactioneel 37
Deze CIMIC-nieuwsbrief van november vestigt nogmaals de aandacht op het bijzondere Simone Weil-congres op 3 december in Leuven én de geplande ontmoeting in ons CIMIC-café@deZondvloed op maandag 12 december in Mechelen.
Daarnaast belichten we weer recente en relevante berichten en achtergronden zoals …
de klimaattop COP27; de ‘The Religion of Twenty’ top (R 20); Brazilië en de Europese hypocrisie en de ‘Laudato sí‘ als nazinderende ecologische encycliek; deel drie van de herleving van de Syrisch-katholieke kloostergemeenschap Mar Mousa; de vraag of het in Oekraïne mogelijk is via diplomatieke weg de oorlog een halt toe te roepen; of minstens te bespreken; de achtergrond van de benoeming van aartsbisschop Claudio Gugerotti tot prefect voor de Oosterse kerken; het lijden van de Krim en de Krim-sonnetten van de Poolse nationale dichter Adam Mickiewicz; en tot slot recenseert Paul Verhaeghe het boek van Rüdiger Safranski; ‘Eenling zijn. Een filosofische uitdaging’
R20 in Bali: Global change and transformation of religions
In de rand van de G20 organiseerde de grootste islamitische organisatie van Indonesië, de Nahdlatul Ulama (NU), een R20. ‘The Religion of Twenty (R20)’ vond ook begin november 2022 plaats op Bali. Een groots opgezet en merkwaardig initiatief. The Jakarta Post publiceerde een verhelderend achtergrondartikel met de vraag om het te verspreiden. We laten u meelezen. De foto’s zijn van Arie Asona die aanwezig was en de info met CIMIC deelde.
What is behind Pope Francis’ appointment of the new prefect for the Eastern Churches?
Soms vraagt men zich af of er überhaupt nog wordt ingezet op een diplomatieke weg om de oorlog van Poetin en patriarch Kyrill tegen Oekraïne een halt toe te roepen, of minstens te bespreken. Toch blijkt de benoeming van aartsbisschop Claudio Gugerotti tot prefect voor de Oosterse kerken in die richting te wijzen. We delen met de lezer een artikel van Andrea Gagliarducci, een Italiaanse journalist van Catholic News Agency en Vaticaan-analist voor ACI Stampa.
Hoe de Krim-sonnetten van Adam Mickiewicz (1798-1855) Oost-Europa dichterbij brengen
Op de muur van de Haarlemmerweg 5a in de Nederlandse universiteitsstad Leiden staat een vreemde tekst geschilderd. De vorm doet veronderstellen dat het een gedicht is. De onderverdeling 4-4-3-3 en de eindrijmen verwijzen naar een sonnet. De auteur, Adam Mickiewicz, is voor de meesten onder ons een illustere onbekende van lang geleden – dat lezen we af aan de getallen 1798 en 1855, de geboorte- en sterftedatum. Leiden heeft sinds 1988 een stedenband met de Poolse stad Torún en werkte een ‘Poolse wandeling in Leiden’ uit die de wandelaar onder andere met het muurgedicht Bajdary confronteert.
Rüdiger Safranski: “Eenling zijn. Een filosofische uitdaging”
Toeval bestaat niet. Dit jaar (2022) schreef ik het essay voor de Nederlandse maand van de filosofie, met als thema en titel Intieme vreemden. De centrale lijn van het essay handelt over de spanning tussen autonomie en verbondenheid. Wij worden heen en weer geslingerd tussen het zo dicht mogelijk bij de ander willen zijn, zelfs het willen verdwijnen in de groep, en het apart willen staan, los van de ander en zeker weg van de massa.
Redactioneel 36
- We vestigen hier alvast de aandacht op het nieuwe congres dat SPES samen met CIMICvzw organiseert op 3 december in Leuven. In de reeks ‘Heldere Bronnen’ komt nu Simone Weil aan de beurt.
- We nodigen ook uit voor een nieuwe ontmoeting in boekhandel de Zondvloed op 12 december. Naar aanleiding van het verschijnen van Herstel en vernietiging gaan we in gesprek met auteur Luc Vankrunkelsven over de toestand in Brazilië na de presidentsverkiezingen van 30 oktober.
- Lees vooral ook verder …
Studiedag Heldere Bronnen
zaterdag 3 december 2022 – Leuven
‘Aandacht’ en ‘verworteling’ (enracinement) zijn twee kernwoorden uit de filosofie van Simone Weil (1909-1943), de Joods-Franse, rebelse filosofe die op 24 augustus 1943 op 34-jarige leeftijd overleed ten gevolge van uitputting, eetstoornissen en tuberculose.
Radicale aandacht betekent denken vanuit de wortels (radix is het Latijnse woord voor wortel). Alleen zo kan de werkelijkheid ons ten volle aanspreken en ons tot een authentieke inzet inspireren.
CIMIC-café@dezondvloed:
maandag 12 december 2022
CIMIC gelooft in de kracht van meerstemmigheid, dialoog en ontmoeting. CIMIC gaat ook prat op haar digitale nieuwsbrieven, die getuigen van degelijke dossierkennis, alternatieve stemmen in het debat en genuanceerde beeldvorming.
Er is geen betere plek, geen beter moment om elkaar te ontmoeten en met de auteurs in dialoog te gaan als in het CIMIC-café.
De ‘spirit’ van Jair Messias Bolsonaro
Velen hadden verwacht dat Lula da Silva meteen in de eerste ronde van de verkiezingen in Brazilië, op zondag 2 oktober, tot president zou zijn verkozen. Hij haalde niet de verhoopte 50 procent en huidig president Jair Bolsonaro haalde meer dan 40 procent, veel meer dan de opiniepeilingen hadden voorspeld. Ondertussen is nu ook de tweede ronde op 30 oktober achter de rug en haalde Lula het nipt van Bolsonaro.
Een ‘vergeten’ oorlog in Ethiopië blijkt wreder en dodelijker dan vele andere conflicten
Op 4 november is het precies twee jaar geleden dat de oorlog in Tigray, een regio in het noorden van Ethiopië, uitbrak. Wat begon als een intern machtsconflict in de complexe federale staatsstructuur van Ethiopië is ondertussen uitgegroeid tot een wrede oorlog die niemand spaart en waarbij alle betrokken partijen beschuldigd worden van oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. Ook het dictatoriale regime van buurland Eritrea is zich in het gewapend conflict gaan bemoeien, met massale mobilisaties en nog meer militarisering van de samenleving tot gevolg.
Nieuwe klimaattop (COP27) in teken van Afrika, continent het hardst getroffen door klimaatverandering
Naar schatting 1,2 miljoen mensen moesten in 2020 op de vlucht in de Hoorn van Afrika (Kenia, Somalië, Ethiopië, …). In de Sahellanden Burkina Faso, Mali en Niger gingen nog eens 1,25 miljoen mensen op de loop. Naar schatting 12 procent van alle nieuwe ontheemden wereldwijd vond plaats in het oosten en de Hoorn van Afrika. De reden: klimaatrampen.
Slachtoffers en zondebokken
Het moment was aangebroken om de confrontatie met de plaats van onheil aan te gaan. De nachtmerrie was nog niet voorbij. Het kon overal gebeurd zijn, trachtte men mij te troosten. Mogelijk, maar de agressie bleef haperen. Inbraken gebeuren in elk land, dat spreekt voor zich. Desalniettemin liet de tornado, die die nacht gedurende slechts enkele minuten door mijn huis tekeer was gegaan, terwijl wij er niet waren, diepe wonden na. Het was tijd om te gaan en te kijken welke antwoorden lagen te wachten op de vele vragen die ik had.
Accountability and assistance
Ashok en Florina Xavier kennen Sri Lanka zeer goed omdat ze er jarenlang gewerkt hebben aan de transitie naar vrede. Sinds de laatste totale economische crisis van het land ziet het er vrij uitzichtloos uit. Zolang de internationale instellingen Sri Lanka niet op hun verantwoordelijkheid wijzen in verband met de mensenrechten en het nieuwe (even corrupte) regime ondanks alles met geld blijven steunen, komt er geen licht aan de einder.
Redactioneel 35
Juli, augustus en september waren op wereldschaal geen vakantiemaanden. Miljoenen mensen kunnen er over meespreken. Ze vluchtten voor overstromingen, voedseltekort, woestijnvorming, machtsgrepen, het instorten van democratische instellingen en oorlogen. Er werd over bericht door de betere pers, in podcasts, in de context van burgerinitiatieven.
De nieuwsbrief van CIMICvzw heeft een educatieve bedoeling. Onze nieuwsbrief is geen tijdschrift en wil niet herhalen wat de lezer elders heeft kunnen vernemen. We trachten (mondiale) achtergrondinformatie, getuigenissen en ervaringen te delen, maar ook perspectief te bieden.
Oases van broederlijkheid en hoop in Syrië, Irak en Italië
De gemeenschap van Deir Mar Moussa herademt (1)
Gesticht in 1992 vanuit het vurig charisma van de Italiaanse jezuïet Paolo Dall’Oglio, wijdt de gemengde gemeenschap al-khalil (‘vriend van God’, Koranische titel voor Abraham) zich toe aan de dialoog en het harmonieus samenleven met moslims in Syrië, Irak en Italië. Hoewel het moederklooster Deir Mar Moussa, in de Syrische woestijn nabij Nabek, heelhuids de turbulente tijd doorstond, raakte de oorlogswaanzin de gemeenschap tot diep in het hart.
Barbara Mertens, die het klooster in Syrië in 2009 bezocht in het kader van haar CIMIC-stage, tekende drie getuigenissen op over de herleving van de kloostergemeenschap. In deze nieuwsbrief publiceren we het eerste deel over Deir Mar Moussa in Syrië.
Stappen naar 100 procent hernieuwbare energie in Afrika
Sinds 2016 is een team van het Wase windenergiebedrijf Fortech Studie nieuwe mogelijkheden aan het verkennen in Lesotho en Ghana. In beide Afrikaanse landen werden tot nog toe geen windparken gerealiseerd. Daar proberen ze met Hirundo Energy – de zusterorganisatie of spin-out die werd opgericht voor de zuidelijke projecten – iets aan te veranderen. Vanuit een geloof in (de noodzaak van) hernieuwbare energie, maar ook de overtuiging om maatschappelijke meerwaarde te bieden.
Lesotho, onbekend en onbemind terrein
De ironie van de rechtspraak in India –
De zaak Teesta Setalvad
India is sinds augustus 76 jaar onafhankelijk, d.w.z. vrij van de toenmalige Britse kolonisering. Ashok Gladston Xavier beschrijft in volgend artikel de dromen die de stichters hadden en hoe een grondwet tot stand kwam waarin een keuze werd gemaakt voor een democratische, socialistische, seculiere republiek.
How melting glaciers fueled Pakistan’s fatal floods
Pakistan has more than 7,000 glaciers. Climate change is melting them into floodwater. Much of Pakistan is now underwater.
A series of extreme floods has utterly devastated the South Asian nation, which is home to some 225 million people, washing away roads and buildings, destroying farms, and stranding hundreds of thousands. Over the weekend [28 August 2022], which brought another bout of torrential rain, government officials said the death toll had soared past 1,000 and water had inundated as much as a third of the country.
Dr. Walden Bello, an academic and an activist
Bij de verkiezingen in mei 2022 werd de nieuwe president van de Filipijnen Ferdinand ‘Bongbong’ Marcos, zoon van oud-dictator Ferdinand Marcos, die het land met ijzeren hand regeerde tussen 1965 en 1986. De nieuwe vicepresident werd Sara Duterte, dochter van de vorige president Rodrigo Duterte, die tijdens zijn bewind een brutale ‘war on drugs’ had ontketend met duizenden buitengerechtelijke executies tot gevolg.
10 jaar na het Marikana-bloedbad
‘Marikana’ werd wel degelijk een kantelpunt in de nog jonge postapartheidgeschiedenis van Zuid-Afrika. Tien jaar na het vreselijke bloedbad bij de Lonmin-platinamijn in de regio Rustenburg (16 augustus 2012), maakt geweld nog altijd deel uit van het dagelijks leven van heel veel Zuid-Afrikanen. Geweld dat nu niet meer uitgaat van een kleine blanke minderheid die koste wat het kost haar koloniale privileges wil behouden, maar van een nieuwe zwarte elite die er niet in geslaagd is om de zware erfenis van apartheid van zich af te schudden en de rijkdommen eerlijker te verdelen. Zuid-Afrika is sinds ‘Marikana’ een land zoals een ander geworden, het aureool van de ‘regenboognatie’ is voorgoed weg.
Lombada
Het was geen dag om als ‘ambassadeur’ van de Grootouders voor het Klimaat trots op te zijn. Na twee dagen Recife met een debatavond in een stadscentrum van MST, de beweging van landloze boeren, reis ik met een vliegtuig via Fortaleza naar Belo Horizonte. Duizend kilometer met een bus zie ik wel zitten, maar 2 à 3000 km is me wat te veel.
Brazilië: wereldkampioen in ongelijkheid
De busreis van Barreiras naar Salvador da Bahia loopt niet erg vlot. Plots stijgt er rook op aan de achterkant van de bus. We moeten onderbreken. Gelukkig zijn de Brazilianen soepel wat uren betreft. We komen met twee uur vertraging aan.
In de voormiddag: een interessant gesprek met studenten en professoren aan de universiteit van deelstaat Bahia; in de namiddag met de geografen van de Federale Universiteit in Salvador.
Oekraïners zijn geen ‘mensen zoals wij’, het zijn mensen, zoals wij
Het heette snel dat die vluchtelingen uit Oekraïne ‘mensen zoals wij’ zijn en dat het dus veel makkelijker is om hen in België steun en onderdak te geven, speciaal voor hen gebouwde vluchtelingendorpen inbegrepen. Versta: dat zou veel makkelijker verlopen dan met asielzoekers die verder afgelegen oorlogen zijn ontvlucht en die er wat anders, minder hip en vaak ook havelozer uitzien.
CIMIC-café@dezondvloed
CIMIC gelooft in de kracht van meerstemmigheid, dialoog en ontmoeting. CIMIC gaat ook prat op haar digitale nieuwsbrieven, die getuigen van degelijke dossierkennis, alternatieve stemmen in het debat en genuanceerde beeldvorming.
Er is geen betere plek, geen beter moment om elkaar te ontmoeten en met de auteurs in dialoog te gaan als in het CIMIC-café.
Redactioneel 34
CIMIC gelooft in de kracht van meerstemmigheid, dialoog en ontmoeting.
Daarom werden de gesprekken in boekhandel ‘De Zondvloed’ opgestart. Met succes. We willen alvast uitnodigen voor de volgende ontmoetingen in oktober en december.
Voor we er met z’n allen gedurende enkele weken ‘de riem afleggen’, bezorgen we jullie, lezers, nog een gevarieerde en genuanceerde nieuwsbrief die je ook tijdens de vakantiemaanden in contact brengt met ‘het leven zoals het is’.
Ton Veerkamp (1933 – 2022)
Bij het in memoriam door Alex van Heusden
Iedereen in Vlaanderen en Nederland kent of kende Huub Oosterhuis: de getalenteerde, bewogen schrijver en exegeet. Wie in de laatste decennia van vorige eeuw in de katholieke kerk actief was, heeft zijn teksten gebruikt en zijn liederen gezongen. Wat weinigen weten is dat Ton Veerkamp een compagnon de route en evenknie van Oosterhuis is geweest.
Enerzijds, anderzijds – Bespiegelingen over de oorlog in Oekraïne
“Een keerpunt”, “het einde van een tijdperk” en “cruciale momenten”. Zulke woorden vallen vaak wanneer het over de oorlog in Oekraïne gaat, dit conflict laat op velen namelijk een diepe indruk achter. De Russische invasie zet ons ook aan het denken. Is dit conflict écht een keerpunt? Is het normaal dat de Vlaamse media uitgebreid verslag doen van deze oorlog en niet van conflicten in andere werelddelen? Heeft het Westen een impact gehad op (de aanloop naar) de Russische invasie?
Op deze vragen bestaat uiteraard geen pasklaar antwoord. Maar zoals vaak het geval is, ligt de waarheid ergens in het midden. Er is met andere woorden een enerzijds en een anderzijds. Deze reflecties zou ik graag delen.
How Russians are protesting the war in Ukraine from a totalitarian state
Sinds het begin van de Russische militaire invasie in Oekraïne hebben Russische burgers zich verzet tegen Poetins oorlog of wat officieel zelfs geen ‘oorlog’ mag heten. Ondanks de heersende censuur, de staatspropaganda en de forse boetes slagen mensen er toch nog in om op vaak subtiele manieren hun afkeer tegen de oorlog duidelijk te maken in het straatbeeld. Global Voices bracht een reeks foto’s bijeen van dit ‘stil’ protest.
‘Air Kagame’: deal van de schande
De Britse conservatieve regering wilde al langer een afschrikwekkend beleid voeren tegenover de migranten die steeds talrijker met kleine bootjes de gevaarlijke overtocht wagen over het Kanaal vanuit Frankrijk in de hoop op een beter leven in het Verenigd Koninkrijk. De meesten komen uit door oorlog geteisterde gebieden zoals Zuid-Soedan, Eritrea, Afghanistan en Irak.
Hoe islamvriendelijk is India vandaag?
De Organisation of Islamic Cooperation (OIC) was uitermate verbolgen over denigrerende opmerkingen van twee Indiase BJP-functionarissen over profeet Mohammed tijdens een tv-optreden op 6 juni. Volgens de OIC passen de uitspraken binnen de huidige escalatie van haat tegenover de islam in India.
Bulldozing the dreams
Afreen Fatima has become a familiar name today in India. In the last few weeks, she has drawn a lot attention due to the campaign with the hastag #standwithafreenfatima. The bulldozers destroying her house was telecasted live on national television channels.
Peter Wohlleben: ‘De lange adem van bomen. Hoe bomen leren om te gaan met klimaatverandering en hoe dat ons kan redden’
Peter Wohlleben is een Duitse bosbouwdeskundige die wereldwijd bekend werd met zijn eerste boek, Het verborgen leven van bomen. Hij hoort thuis in het rijtje van Suzanne Simard en Merlin Sheldrake, want net zoals zij biedt hij een volledig andere blik op het leven boven en onder de bosbodem. Kort samengevat: een bos is een gemeenschap waarin afzonderlijke elementen helemaal niet afzonderlijk zijn, het is een levend geheel gebaseerd op uitwisselingen van energie, voedingsstoffen, water én informatie.
Aimé Césaire: ‘Over het kolonialisme’
Het is meer dan 20 jaar geleden dat ik, en velen met mij, via de vaardige pen van de Amerikaanse journalist Adam Hochschild, voor de eerste keer een beeld kreeg aangereikt van wat er zich tijdens Congo Vrijstaat onder het bewind van Leopold II (1885-1908) in het groene hart van Afrika had afgespeeld.
Bij de dood van Aimé Césaire, dichter en boegbeeld in de antikoloniale strijd
Enkele bedenkingen bij de dood van Aimé Césaire (1913-2008), dichter en boegbeeld in de antikoloniale strijd. Op donderdag 17 april 2008 overleed dichter Aimé Césaire op 94-jarige leeftijd in het universitaire ziekenhuis van Fort-de-France, de hoofdstad van het Frans-Caribische overzeese departement (DOM) Martinique.
Het aangrijpende ‘leven en lot’ van Vasili Semjonovitsj Grossman (1905-1964)
Vasili Grossman werd in 1905 geboren in de Oekraïense provinciestad Berditsjev. Hij heette eigenlijk Iosif Solomonovitsj Grossman. Zijn ouders behoorden tot de geassimileerde bovenlaag van de Joodse bevolking. Ze waren niet religieus en spraken geen Jiddisch. Iosif werd al snel gerussificeerd tot Vasili.
Yurii Sheliazhenko: ‘War is a problem, not a solution’
Speech at the Brussels Peace Conference (19 May 2022)
We should challenge the stereotype of military victory insisting on historical truth that all efforts to conquer absolute power were failed painfully no matter how self-righteous conquerors were, that nobody can win everything even under pretext of good cause, that all power should be reasonable and fairly shared and, therefore, we can’t and don’t need to win, we can and need to win-win.
Na de Babri Masjid in Ayodhya (1992), nu de Gyanvapi-moskee in Varanasi
In het volgende artikel waarschuwt Ashok Gladston Xavier voor de toenemende religieuze intolerantie in India. Hij schetst geen fraai beeld van de Indiase politiek sinds 2014, d.w.z. sinds premier Narendra Modi en zijn regeringspartij, de BJP (Bhartiy Janta Party, de Indiase Volkspartij) aan de macht zijn.
Sri Lanka in doldrums
Sri Lanka is a country with 22 million population. More than 70 percent are the Sinhalese and the minority Tamils live in the Northern and Eastern part of the island. Buddhism is the major religion for the Sinhalese and they constitute around 70 percent. Christians are drawn both from the Sinhalese and Tamils and they are 6.1 percent, Muslims live in the Eastern part and they are 9.7 percent and Hindus mostly Tamils are 12.6 percent.
De Russisch-Oekraïense oorlog laat ook Afrika niet onberoerd, maar ‘ander’ perspectief kan verhelderen
Al ruim drie maanden overheerst de berichtgeving over de oorlog in Oekraïne het wereldnieuws, tenminste dat zijn wij toch geneigd te denken vanuit een Europees of westers perspectief. Alsof in andere continenten de aan de gang zijnde gewapende conflicten plotseling zouden zijn stilgevallen omdat er nu weer een oorlog op Europese bodem is losgebarsten en ook Europeanen op de vlucht moeten voor het brute oorlogsgeweld. Bovendien is Rusland als grootmacht al veel langer militair teruggekeerd in Afrika.
Waarom Afrikaanse landen zich liever niet bemoeien met de oorlog van Rusland
De verontwaardiging over de Russische inval in Oekraïne is niet overal even groot: in Afrika ziet het plaatje er anders uit. “We voelen ons als Afrikanen helemaal niet betrokken bij dit conflict.” Of biedt de inval Afrikaanse landen toch een nieuwe gelegenheid om zich af te zetten tegen westerse inmenging en bemoeienis? Een analyse door Kris Berwouts.
De mand uit, naar een eigen verhaal
Er was geen licht. Licht als pars pro toto. Het gebeurt nog dat ik met mijn kinderen woorden letterlijk naar het Nederlands vertaal en we dus, net zoals in het Krio, het woord licht gebruiken als de elektriciteit weer eens uitvalt. Ik hou me aanvankelijk in, maar als het langer dan twee uur duurt, begin ik de nummers van mijn contacten bij EDSA op te zoeken. Bij de eerste oproep antwoorden ze meestal wel, na een week bellen, want nog steeds geen elektriciteit, haken velen af.
Het algemeen belang is geen optelsom van particuliere belangen
De burgercoöperatie Ecopower is zeker tot eind 2022 gestopt met het aannemen van nieuwe klanten. In tegenstelling tot vele andere leveranciers van energiecontracten op de markt vandaag, die geteisterd wordt door exploderende prijzen, lopen er geen klanten gillend weg, wanhopig op zoek naar een goedkoper contract. Integendeel, bij de vermelde coöperatie spreken ze over een lawine aan nieuwe contractaanvragen.
Ieder zijn zwembad in de sojawoestijn
Ik reis nu voor de 25ste keer naar Brazilië. Misschien de laatste keer? Wie weet hoe het leven verloopt?
Ik reis vooral per bus, maar voor extreem grote afstanden ook twee keer met een vliegtuig. Kwestie van mijn ecologische voetafdruk in het oog te houden. Heen- en terugreis over de oceaan zijn uiteraard ook per vliegtuig. Een maand meereizen met een sojaschip is mij nog niet gegeven.
Spinnenwebben
In de ‘Oca do Sol’ hangen hier nu tussen de bomen vele spinnenwebben. Onze taak is wereldwijde webben weven. Daarom toch zo’n reis af en toe, want met internet alleen komen we er niet. En ja, het internet heeft al jaren evenveel uitstoot als de vliegtuigen wereldwijd. Niet dat ik het overvloedig gebruik van vliegtuigen ga verdedigen, maar met de vele toepassingen van internet (denk aan Spotify en Netflix) zijn we toch ook ver van huis.
Mark Galeotti over Poetin
Mark Galeotti (1965) is werkzaam aan het Institute of International Relations in Praag en verbonden aan het Nederlandse platform Raam op Rusland. Hij is de auteur van het veelgeprezen De Vory. De Russische supermaffia en We moeten het even over Poetin hebben.
In Een kleine geschiedenis van Rusland, van de heidenen tot Poetin (Prometheus, 2020) beschrijft hij Rusland als “een land zonder natuurlijke grenzen, zonder eenduidige etnische achtergrond, zonder een echte centrale identiteit. En toch is het een van de machtigste landen op aarde, een hoofdrolspeler op het wereldtoneel met een rijke geschiedenis van oorlog en vrede, dichters en revolutionairen”.
Oekraïne, een ‘bloedland’
Het is onvoorstelbaar hoe weinig we van Oekraïne hebben geweten. Dat geldt eigenlijk voor heel Oost-Europa en dat kunnen we vaststellen bij de lectuur van het boek ‘Grensland, een geschiedenis van Oekraïne’ van Ruslandkenner Marc Jansen. In het hoofdstuk Megalomanie en massamoord beschrijft hij Oekraïne als een ‘bloedland’. We laten even meelezen.
Paul Celan
Een van die slachtoffers was de Duitstalige Joodse Paul Pessach Antschel, die later dichter Paul Celan werd. Hij werd geboren in 1920 in Cernauti (Boekovina, toen Roemenië, nu Oekraïne; de stad heet in het Roemeens Cernauti, in het Russisch Tjsrnovtsy, in het Oekraïens Tjernivtsi, in het Duits Czernowitz).
Wat al dan niet mogelijk is
De werknemers van Sierratel, het nationale telecombedrijf en de internetprovider waar ik tot nog toe niet ontevreden over was, legden het werk neer. Begin april staakten eveneens de chauffeurs van de publieke taxi’s en keke’s, dat zijn de uit India ingevoerde gemotoriseerde riksja’s. Het gebruik ervan en de term waaiden over uit Nigeria en verspreidden zich verder. Anna Van Malder bericht uit Sierra Leone.
Sri Lanka’s Economic Crisis is a new Opportunity for Reconciliation
Ashok Gladston Xavier (Chennai) wijst op crisissen in de wereld die onbesproken blijven. Dat is bijvoorbeeld het geval voor de crisis in Sri Lanka. De oorlog bereikte een piek in 2008-2009. Toen die oorlog voorbij was, dacht iedereen dat Sri Lanka weer ‘normaal’ zou gaan functioneren. Maar dat was niet zo. De oorlog was dan wel voorbij, maar de problemen bleven onopgelost.
De ‘Tamil-kwestie’ is er nog steeds. De Tamils, een belangrijke minderheid, bewonen het noorden en het oosten van het land en kunnen of mogen niet op gelijke voet leven met de Singalese bevolking. Een verzoening is er tot vandaag niet gekomen.
Energierevolutie in Denemarken
De energierevolutie in Denemarken begon met de schok van de oliecrises van de jaren 1970, toen de prijzen in een paar dagen verviervoudigden en het land de wake-up call kreeg die het nodig had om zijn energiesysteem om te gooien. Na vier decennia van geleidelijke hervormingen – eerst om de bevoorrading veilig te stellen en later om de economie koolstofvrij te maken – werd Denemarken een voorbeeld van hoe kan worden overgeschakeld op een koolstofarme economie door een combinatie van marktgebaseerde en regelgevende benaderingen.
Brazilië, China en de varkens
Sinds haar ontstaan anno 1990 is Wervel begaan met het ‘overzeese sojadrama’. Met de zogenaamde ‘Groene Revolutie’ in de jaren 1960 begon de opgang van soja vanuit Santa Maria in de Braziliaanse deelstaat Rio Grande do Sul. Soja was de locomotief van die ‘revolutie’.
—
Veevoeder, een geschiedenis van interafhankelijkheid
Een rode draad doorheen vele verhalen is wel de ‘geschiedenis van het veevoer’. Bij wijze van afsluiter geef ik een samenvatting van ideeën.
Koolcast: een mediaplatform over actualiteit, popcultuur, sport, muziek… en nog zo veel meer!
Koolcast is een mediaplatform dat verschillende onderwerpen bespreekt zoals racisme, diversiteit, muziek, jongeren en de voorbije maanden vooral sport met zijn nieuw concept: Koolcast Sport. Het mediaplatform dat eind 2020 zijn eerste video uploadde op YouTube kent bij jongeren een enorm succes en maakt per video duizenden views. Maar wie schuilt er achter Koolcast? Wat is er eigen aan de content? En hoe komt het dat het zoveel succes kent bij jongeren?
Peter Venmans: ‘Gastvrijheid. Filosofisch essay’
Peter Venmans behoort tot het uitstervend ras van de romanisten – hij kreeg nog zijn opleiding in de periode voor de op Angelsaksische leest geschoeide mismeestering van onze universiteiten. Zijn kennis als hispanist is een verfrissende uitbreiding op de tunnelvisie die tegenwoordig endemisch is in de academische wereld. Dat hij letterkunde combineerde met filosofie, maakt hem als auteur nog interessanter.
Jan Bleyen: ‘Ooit zal ik iemand zijn. Vriend zonder papieren’
Janne Janssens & Michèle Stappaerts: ‘Het begin van mijn leven was toen ik nog niet bestond. Het boek van Fatima en Helen’
Korte tijd nadat ik Peter Venmans’ Gastvrijheid uit had, kreeg ik twee op elkaar lijkende boeken op mijn leesplank die naadloos aansluiten bij het thema. Deze zonnige Paasdag is een goed moment om er aandacht aan te besteden. Pasen, waar staat dat ook alweer voor? Niet eens zo lang geleden kende iedereen de Zeven werken van barmhartigheid uit het hoofd, met op nummer vier ‘De vreemdelingen herbergen’. Beide boeken vertellen het verhaal van nieuwkomers, opgetekend door mensen die het hart op de juiste plaats dragen (en daarvoor hoef je geen doordesemd katholiek te zijn).
Expo ‘Pagne Africain’ in het Industriemuseum Gent
De tentoonstelling Pagne Africain dompelt je onder in de rijke Afrikaanse textielcultuur. De veelzijdige verzameling Afrikaanse stoffen en kledingstukken van Stella Nyanchama Okemwa vormt de basis voor deze expo. Zij treedt op als gastcurator en stelt een deel van haar privécollectie tentoon. Het resultaat is een kleurrijk overzicht aan stoffen in verschillende uitvoeringen en stalen, voorzien van achtergrondinformatie.
Redactioneel 31
Met de oorlogsbeelden uit Oekraïne voor ogen en luisterend naar de vele getuigenissen van vluchtelingen, schiet taal tekort. Analyses – ook de goed gedocumenteerde en genuanceerde – kunnen niet vatten wat er existentieel met de mensen in Oekraïne, maar ook in Rusland gebeurt.
Op ons netvlies gebrand: geruïneerde steden met een vermorzeld hart, eindeloze colonnes van miljoenen zwijgende vrouwen met kinderen. Naar ons op weg. Onophoudelijk noodkreten van de president en nu ook van de vrouwelijke vicepresident. Gekte schudt ons wakker. De nieuwe Koude Oorlog wordt nu wel erg heet.
We brengen in deze nieuwsbrief een en ander samen en bezorgen linken naar degelijke artikels, ook in andere talen. En hoe anders kijkt men in Afrika, in India?
Lemberg – Lwów– Lviv
In 2007 vond er in Berlijn een tentoonstelling plaats met als titel: ‘Wo ist Lemberg?’ Ze werd met de hulp van de Kulturstiftung des Bundes georganiseerd door de Stiftung Neue Synagoge – Centrum Judaicum Berlin. Naar aanleiding daarvan verscheen er een ‘Begleitband zur Ausstellung’, een mooi boek onder de titel ‘Lemberg, eine Reise nach Europa’.
Lemberg heet vandaag Lviv of Lvov, en speelt als Oekraïense stad een zeer belangrijke rol in de huidige oorlog. Aan de hand van de aangrijpende geschiedenis van deze stad krijgen we een beter inzicht in de schokkende en complexe gebeurtenissen van de laatste eeuw in deze regio. We ontlenen het volgende (vertaalde) overzicht (tot 2004) aan de ‘Begleitband’ bij de tentoonstelling van 2007.
Ilya Kaminsky, dichter uit Odessa, in 1993 geëmigreerd naar de VS:
‘Het kost maar een paar minuten om mens te worden’
In 2013 had ik een korte ontmoeting met de slecht horende dichter Ilya Kaminsky tijdens Poetry International in Rotterdam. Hij las er voor uit ‘Dovenrepubliek’ (Deaf Republic), een poëziebundel-in-wording. De thematiek en de betekenissen die ik toen nog niet goed kon plaatsen, hoeven in de context van vandaag geen commentaar meer. Poëzie kan meestal beter verwoorden wat mensen meemaken dan verslaggeving. We nodigen de lezer uit om in zijn stille wereld binnen te treden.
Mengelmoes
Er is weinig cultuur in Freetown, zei ik wel eens tegen mezelf in het begin. Een boutade als het gaat over een land dat net zoals elk ander overloopt van cultuur. Wat ik miste, was die typisch Afrikaanse cultuur. Nog zo’n kanjer van een uitspraak. Afrika is geen land, toch? Waar ik aan dacht waren maskerdansen, traditionele muziek, architectuur, artefacten, kunst, kledij en wat nog waar je in Mali bijvoorbeeld door van je stoel geblazen wordt.
Wat is geïmporteerde ontbossing?
Wanneer we voor een product betalen, betalen we enkel voor de private kosten die verbonden zijn aan het delven van de grondstoffen of het doen groeien van de gewassen, we betalen voor de meerwaarde die gecreëerd wordt door de verwerker en voor de kosten van de vervoerder, we betalen de marges van de tussenhandelaren.
Enkele reacties van deelnemers aan het Ibn al-’Arabi-congres over ‘Heilige Verbeelding’ in Leuven
CIMIC vzw, SPES-forum vzw en Waerbeke vzw organiseerden op zaterdag 12 maart 2022 in de Promotiezaal van de KU Leuven een congres over de filosoof Ibn al-‘Arabi, tijdgenoot van Averroës en Rumi.
Ibn al-‘Arabi (Murcia 1165 – Damascus 1240) is een van de meest invloedrijke denkers en soefi’s uit de islamitische geschiedenis. Hij laat talrijke geschriften na waarin hij een unieke bijdrage levert aan het debat tussen rede en spiritualiteit. CIMICvzw vroeg enkele deelnemers om een reactie of persoonlijke reflectie.
‘Wereldcrisis. Oorlog, klimaatverandering en catastrofe in de zeventiende eeuw’ van Geoffrey Parker
Na twee jaar coronacrisis (die nog niet voorbij is), komt er opnieuw ruimte vrij om aandacht te hebben voor de toenemende klimaat- en biodiversiteitscrisis. Daarbovenop komt nu de oorlog tussen Rusland en Oekraïne.
Het nieuwste boek van Geoffrey Parker kan op dit alles een nieuw licht laten schijnen. Hij legt linken tussen wat we de ‘kleine ijstijd’ noemen van de 17de eeuw en natuurrampen, overstromingen, honger, conflicten, oorlogen, ontvolking.
Ecopersonalisme (Een perspectief)
Professor emeritus Luk Bouckaert drukt in de inleiding van zijn nieuwste boek ‘Ecopersonalisme’ zijn vermoeden uit dat de – door de coronapandemie veroorzaakte – onderbreking van ons levenspatroon niet vanzelf aanleiding zal geven tot fundamentele (blijvende, duurzame, zichzelf instandhoudende) verandering.
Vredesconcert op zondag 3 april in Antwerpen: Minderbroeders Kapucijnen en Pax Christi Vlaanderen slaan handen in elkaar
Te midden van een bar internationaal klimaat en het conflict in Oekraïne, willen wij als christenen de weg van de vrede blijven bewandelen. Die oproep maken de Minderbroeders Kapucijnen en Pax Christi Vlaanderen graag tastbaar met de organisatie van twee warme vredesconcerten op zondag 3 april 2022 in de Kapucijnenkerk aan de Ossenmarkt 14 in Antwerpen.
Redactioneel 30
Twee maand geleden had niemand gedacht dat dit debacle – een Russisch- Oekraïense oorlog – er stond aan te komen. We schreven wel over de ecologische en andere implicaties voor het reusachtige Oekraïne, dat ruim negentien keer groter is dan België. En plots is er ‘dit’. Maar zo plots kwam ‘dit’ misschien toch ook weer niet.
In deze nieuwsbrief verwijzen we naar een aantal goed onderbouwde artikelen die een ander licht werpen op het gangbare discours. Het zal niet verbazen dat we ons als CIMICvzw scharen achter een vredesactivisme waarbij dialoog voorop staat en dat verdere escalatie in (het uitdijende) Europa wil verhinderen.
Oekraïense en Russische vredesactivisten eisen het einde van de oorlogslogica
Sinds weken werd de situatie in Oekraïne op de spits gedreven tot op donderdag 24 februari een grootschalige Russische militaire invasie begon. Na politieke spanningen in Oekraïne hadden separatisten in 2014 met Russische steun de controle over Donetsk en Loehansk overgenomen. Rusland annexeerde bovendien de Krim.
“De twee oorlogen van patriarch Kirill en Vladimir Poetin”
Wat volgt is een artikel van Sergei Chapnin, de hoofdredacteur van ‘The Gifts’, een magazine voor eigentijdse christelijke cultuur, en curator van tentoonstellingen over christelijke kunst. Voordien was hij hoofdredacteur van de ‘Journal of the Moscow Patriarchate’. Het artikel verscheen in ‘Public Orthodoxy, bridging the Ecclesial, the Academics, and the Political. The Orthodox Christian Studies Center of Fordham University.’
Rallying around religion
India: ‘communalizing the country’. Het manipuleren van religie en van religieuze minderheden zondebokken maken, is een beproefde tactiek van de nationalistische hindupartij BJP, die sinds enkele jaren aan de macht is in India. “Religie wordt politiek gebruikt en misbruikt”, is dan ook de stelling van Ashok Gladston Xavier, geassocieerd hoogleraar Social Work, aan het Loyola College in Chennai.
Afrika, vandaag al getroffen door klimaatverandering
Het Afrikaanse continent wordt al geruime tijd getroffen door de klimaatverandering, een door de mens veroorzaakt fenomeen, waar de meeste Afrikaanse landen nauwelijks aan hebben bijgedragen. Om de redenen daarvoor te duiden, moeten we terug naar de koloniale periode, toen vooral Europese kolonisatoren deze landen hebben ingericht als wingewesten van waaruit ze naar believen ruwe grondstoffen konden wegslepen.
Wanneer panafrikanisme sektarisme wordt
Overgelaten in de handen van zelfbenoemde anti-imperialisten met een virulent en verdelend discours, was het politieke panafrikanisme al een tijdje failliet. Maar er ontstaan nieuwe gevoeligheden, die de blik resoluut naar de toekomst richten, klaar om die aan te passen aan de enorme uitdagingen van het heden. Achille Mbembe fileert het panafrikanisme in het licht van de recente gebeurtenissen in Afrika.
Ketjes in Brussel
Exact twee jaar geleden verscheen er een onderzoeksrapport van het Kenniscentrum Gezinswetenschappen van Odisee over de toegankelijkheid van het hulp- en ondersteuningsaanbod voor Brusselse gezinnen met kinderen. Uit de bevraging bleek dat er heel wat gaten zitten in het aanbod en dat het bestaande netwerk vooral te weinig bekend is bij de burger. Ouders in Brussel hebben nood aan extra gezinsondersteuning, maar ruim de helft vindt de weg niet naar de geschikte zorg.
Richard Powers: ‘Tot in de hemel’
Je eigen regels maken is een goed idee, op voorwaarde dat je er ook van durft afwijken. Toen ik deze blog startte, nam ik me voor alleen in het Nederlands gepubliceerde non-fictie op te nemen. Nauwelijks een maand later besprak ik een Engelstalig werk, The Misinformation Age omdat ik het o zo belangrijk vond, veel belangrijker dan ik op dat moment kon vermoeden (de bestorming van het Capitool en de vele van de pot gerukte complottheorieën moesten nog komen
Vandaag bespreek ik een roman, omdat het boek de sterke punten van non-fictie én fictie combineert: degelijke informatie mét een boodschap, gegoten in een meeslepend verhaal over een onderwerp dat letterlijk van levensbelang is.
Ibn al-‘Arabi over heilige verbeelding en religieuze diversiteit
CIMIC vzw, SPES-forum vzw en Waerbeke vzw organiseren op zaterdag 12 maart 2022 in de Promotiezaal van de KU Leuven een congres over de filosoof Ibn al-‘Arabi, tijdgenoot van Averroës en Rumi. Ibn al-‘Arabi (Murcia 1165 – Damascus 1240) is een van de meest invloedrijke denkers en soefi’s uit de islamitische geschiedenis. Hij laat talrijke geschriften na waarin hij een unieke bijdrage levert aan het debat tussen rede en spiritualiteit.
Zoveelste staatsgreep in West-Afrika duidt op regio in diepe crisis
Het gaat echt niet goed met West-Afrika: na Mali (24 mei 2021 én eerder al op 18 augustus 2020) en Guinee-Conakry (5 september 2021) is er nu weer een staatsgreep gepleegd in Burkina Faso. Na een uiterst verwarde situatie in de loop van maandag 24 januari kondigden militairen ‘s avonds op televisie aan dat ze per direct president Kaboré hadden afgezet, de grondwet opgeschort en het parlement ontbonden om het land ‘van de ondergang te redden’.
Een poging tot analyse.
‘Centralisation of Education is a usurpation of power!’
Er is nogal wat opschudding en discussie in India over de New Education Policy voor het hoger onderwijs. Er is een grote bezorgdheid over de gevolgen als dit nieuwe onderwijsbeleid zou worden toegepast. In de deelstaat Karnataka en in sommige noordelijke deelstaten is dat al het geval.
We vatten kort samen wat collega Bernard D’Sami ons naar aanleiding van die bezorgdheden toestuurde.
Klimaatrechtvaardigheid, een lastige maar noodzakelijke horde om te nemen
Nadat de klimaattop in Glasgow met een zeer bescheiden vooruitgang werd afgesloten, en vele heikele punten nu weer mee de onderhandelingskamers in gaan van de tussentijdse vergaderingen onder klimaatdiplomaten, blijft de vraag: hoe de broodnodige versnelling in de mondiale aanpak van de klimaatcrisis krijgen? Een van de grootste struikelblokken voor vooruitgang is het uitblijven van klimaatrechtvaardigheid in de internationale verhoudingen.
Wij, de migranten
Voortdurend op zoek naar een goed gesprek, kwam ik er laatst ook één tegen. Ik reed alleen de veelbelovende avond in, een zwoele zoals altijd, en kreeg wat ik wou: een glas bier aan een toog en een boeiende conversatie. We zaten aan de toog van de nieuwe, knap gestileerde openluchtbar, uitgewerkt op een helling met houten platformen op verschillende niveaus en verlevendigd met de Afrikaanse stoffen van het meubilair. Anna Van Malder bericht vanuit Freetown.
Bespiegelingen van een schuldige toeschouwer
“Als ik mijn katholiek-zijn bevestig enkel en alleen door alles wat islamitisch, joods, protestants, hindoeïstisch, boeddhistisch is te verloochenen, zal ik ten slotte ontdekken dat er niet veel overblijft om mij als katholiek te bevestigen, en zeker niet de adem van de Geest waarmee ik dit zou kunnen bevestigen.” Thomas Merton
Ibn al-‘Arabi over heilige verbeelding en religieuze diversiteit
CIMIC vzw, SPES-forum vzw en Waerbeke vzw organiseren op zaterdag 12 maart 2022 in de Promotiezaal van de KU Leuven een congres over de filosoof Ibn al-‘Arabi, tijdgenoot van Averroës en Rumi. Ibn al-‘Arabi (Murcia 1165 – Damascus 1240) is een van de meest invloedrijke denkers en soefi’s uit de islamitische geschiedenis. Hij laat talrijke geschriften na waarin hij een unieke bijdrage levert aan het debat tussen rede en spiritualiteit.
Blasfemie in Pakistan: sluipend gif en een nachtmerrie
In het Pakistaanse Sialkot (prov. Punjab) werd op 3 december de Sri Lankaanse ondernemer Priyantha Diyawadanage (48) in een mum van tijd uit zijn bedrijf gesleurd, doodgeslagen en verbrand. Hij zou zich bezondigd hebben aan blasfemie tegenover de Profeet Mohammed. Voor de zoveelste keer stond Pakistan in rep en roer over godslastering.
‘Winterpret’, ook voor mensen zonder bed?
Sinds 26 november is het weer zover: de jaarlijkse Winterpret / Plaisirs d’hiver is weer alive and kicking in Brussel. Dit jaar wegens corona met specifieke maatregelen: je moet een Covid Save Ticket hebben om een armbandje te krijgen, dat je de toelating geeft om in één of meer van de 225 chalets je geld te gaan besteden.
Tamala: ‘Lumba’, een warme oproep tot reflectie over onze globale wereld
Bij het Brusselse wereldmuzieklabel ‘Muziekpublique’ verscheen begin oktober de tweede CD ‘Lumba’ van het trio Tamala. Een boeiende ontmoeting tussen diverse culturen, maar niet zonder oproep tot reflectie over de enorme uitdagingen die ons wereldwijd te wachten staan. Muziek met een boodschap in een verrassend kader.
Redactioneel
Op de Klimaattop in Glasgow werd voortdurend verwezen naar kinderen en kleinkinderen. Maar die kinderen en kleinkinderen wogen in de beslissingen blijkbaar toch niet genoeg door om hen nadien recht in de ogen te kunnen kijken. Ze werden toch weer even opzijgezet. Wegens ‘de (economische) betaalbaarheid’. (lees verder)
Het congres over Ibn al-‘Arabi (‘Heilige Verbeelding’) werd vanwege de coronacrisis verplaatst naar zaterdag 12 maart 2022! Het programma blijft helemaal hetzelfde! We houden de deelnemers die zich al hadden ingeschreven op de hoogte. Wie nog niet was ingeschreven, krijgt nu nog drie maand de tijd om dat te doen!
Wie is de schuldige voor het gehavende klimaatakkoord in Glasgow?
Het nieuwe ‘Glasgow-pact’ is een feit. Even leek een akkoord die zaterdagavond 13 november, na 12 uur extra onderhandelen, aan een zijden draadje te hangen, wanneer China en vooral India bezwaar aantekenden bij de formulering rond steenkool in de tekst. Dat leverde het nodige drama op in de vorm van teleurgestelde reacties o.m. van EU-commissaris Frans Timmermans en de haast wanhopige interventies van eilandstaatjes zoals de Maldiven en de Marshalleilanden.
Chronos en Kairos in het werkveld van de zelforganisaties
Dat er ontzettend waardevol werk verricht wordt binnen de zogeheten ‘zelforganisaties’, buiten het regulier circuit van welzijnswerk, hulp- en dienstverlening, is op zich geen nieuws. Op hun eigen manier blijken deze actoren zelfs zeer politiserend te werken. En ook het belang van Kairos boven Chronos werd nog maar eens aangetoond. Dit alles tijdens een inspiratiesessie, als afsluiter van een personeelsnamiddag van sociaal-agogisch werk bij Odisee Hogeschool in Brussel.
Afrika-Frankrijk: kroniek van een topontmoeting
De Kameroense historicus Achille Mbembe heeft van de Franse president Emmanuel Macron de opdracht gekregen een reeks dialogen over het Afrikaanse continent te voeren en concrete voorstellen uit te werken voor de top Afrika-Frankrijk, die op 8 oktober 2021 in Montpellier plaatsvond, en analyseert de weg die daarbij is afgelegd. Hij vereffent en passant een paar rekeningen met zelfverklaarde ‘panafrikanisten’ die hij gebrek aan consequentie en intellectuele durf verwijt.
Redactioneel nr 26
Net voor het uitsturen van deze nieuwsbrief liep het bericht binnen dat Dominicaan en islamoloog Emilio Platti op zondag 24 oktober plots was overleden. We beginnen daarom deze nieuwsbrief met een ‘in memoriam’ voor de man die voor vrienden en bekenden in binnen- en buitenland zoveel heeft betekend. Ook voor CIMIC was dat zo. We volgden zijn denklijn.
Verder veel lees- en ‘huis’werk. Alle reacties zijn welkom. En we hopen je te mogen ontmoeten op 20 november in het H.-Hart Instituut in Heverlee op het congres over Ibn al-‘Arabi en ‘Heilige Verbeelding’. Want verbeelding zal er in de komende decennia nodig zijn. Heel veel verbeelding.
In memoriam Emilio Platti
Zondagnacht is de befaamde islamoloog en dominicaan Emilio Platti op 78-jarige leeftijd onverwachts in het Leuvense Dominicanenklooster overleden.
Het nieuws komt net voor het versturen van deze nieuwsbrief binnen. Het raakt velen van ons – in binnen- en buitenland.
Hij was zo vertrouwd, zo minzaam, maar ook zo nodig.
Ibn al-‘Arabi-congres van 12 maart 2022:
Wie zijn de sprekers?
In de voormiddag lichten Gregory Vandamme, Christine Gruwez en Marc Colpaert het belang van Ibn al-‘Arabi en zijn visie op verbeelding en kosmos toe. In de namiddag vertellen Mohamed Ridouani, Benoît Standaert, Nyanchama Okemwa en Birsen Taspinar hoe de spirituele verbeeldingskracht van de filosoof nog steeds herkenbaar is en hun hedendaagse praktijk inspireert.
Wie zijn deze sprekers?
Ibn al-‘Arabi, levensschets van een visionair
Op 11 oktober schreef Koert Debeuf in Knack dat er meer aandacht zou moeten zijn voor de Arabische filosofen, die zo belangrijk zijn geweest en hij vindt dat ze opnieuw een plaats verdienen. CIMIC vzw sluit zich daarbij aan.
Neem nu Ibn al-‘Arabi (Murcia 1165 – Damascus 1240), ook al-shaych al-akbar (de ‘Grootste Meester’) genoemd. Hij is – samen met Rumi – een van de beroemdste mystici uit de geschiedenis van de islam.
Een pacifistisch geluid uit Oekraïne:
in de hybride klem tussen NAVO en Rusland
Yurii Sheliazhenko, secretaris van de Ukrainian Pacifist Movement in Kiev, schreef deze tekst om een ‘ander’ geluid uit Oekraïne te laten horen.
Toen Oekraïne het slagveld werd in de nieuwe koude oorlog tussen de Verenigde Staten en Rusland, werd onze vreedzame samenleving verscheurd door militant binnenlands nationalisme en de wedloop tussen agressieve imperialisten. We zouden uit de situatie van permanente oorlog, economisch en democratisch verval moeten geraken, maar de weg naar een hoopvolle toekomst is niet gemakkelijk.
De eiwittransitie van de Europese Green Deal: inzetten op ‘lokale’ soja uit Oost-Europa?
In de tweede helft van de 19de eeuw ontstond in Europa door goedkope import van tarwe uit de Verenigde Staten en het Russische rijk (vooral uit het huidige Oekraïne), een gigantische landbouwcrisis. Begin eenentwintigste eeuw dreigt Oekraïne van de 19de-eeuwse tarweschuur een 21ste-eeuwse sojaschuur te worden. Bovendien gaat het om dezelfde actoren als 150 jaar geleden, Cargill op kop.
+++
De sojavloek: ondergaat Oekraïne hetzelfde lot als het Amazonewoud?
De EU wil de sojaproductie in Oost-Europa opvoeren, maar met illegaal genetisch gemanipuleerde (GGO) gewassen. Wie zal er voordeel bij halen?
Klimaattop COP26 in Glasgow
In de Schotse stad Glasgow vindt dit jaar van 31 oktober tot 12 november de 26ste Klimaatconferentie van de Verenigde Naties plaats.
Jaarlijks probeert men de violen af te stemmen tussen al deze landen en nieuwe afspraken te maken.
5 jaar na COP21 in Parijs is het ook de eerste keer dat landen met nieuwe, ambitieuzere nationale klimaatplannen moeten komen.
Maria Ressa, Filipijnse winnaar Nobelprijs voor de Vrede 2021
De Nobelprijs voor de Vrede 2021 werd door het Noorse Nobelprijscomité op 8 oktober 2021 toegekend aan Maria Ressa en Dmitry Muratov. Zij krijgen de prijs voor hun inspanningen om “de vrijheid van meningsuiting te waarborgen”, respectievelijk in de Filipijnen en Rusland.
“Tegelijkertijd zijn zij vertegenwoordigers van alle journalisten die opkomen voor dit idee in een wereld waarin democratie en persvrijheid te maken krijgen met steeds ongunstiger omstandigheden”, aldus voorzitter Berit Reiss-Andersen van het Noorse comité.
Annelien De Dijn: ‘Vrijheid. Een woelige geschiedenis’
Boven het blog van Paul Verhaeghe kan je lezen dat een boek een van de mooiste geschenken is.
Zo werd hem eind vorig jaar (2020) het boek “Freedom, an unruly history” aangeraden, en dat was inderdaad een geschenk.
De Dijn geeft ruime aandacht aan de Griekse en de Romeinse geschiedenis. Terecht natuurlijk, de wortels van het vrijheidsbegrip zijn daar te vinden.
Sudan’s generals have torn up the transition playbook. But don’t count out the masses
Maandagmorgen 25 oktober werd Soedan opgeschrikt door een militaire staatsgreep. Helemaal onverwacht was dat echter niet, want de spanningen tussen de militairen en de burgers, die samen een wankele overgangsregering vormden na de omverwerping van het dictatoriale regime van Omar el-Bashir in april 2019, liepen de laatste weken fors op.
Ibn al-‘Arabi over heilige verbeelding en religieuze diversiteit
CIMICvzw, SPES-forum vzw en Waerbeke vzw organiseren op 20 november 2021 in het H.-Hartinstituut Heverlee een congres over de filosoof Ibn al-‘Arabi, tijdgenoot van Averroës en Rumi. Ibn al-‘Arabi (Murcia 1165 – Damascus 1240) is een van de meest invloedrijke denkers en soefi’s uit de islamitische geschiedenis. Hij laat talrijke geschriften na waarin hij een unieke bijdrage levert aan het debat tussen rede en spiritualiteit.
Drie belangrijke uitdagingen voor ons voedselpatroon
Elke dag, drie keer per dag, beslissen 11,5 miljoen Belgen wat ze op hun bord serveren. Voedsel is een centraal aspect van ons hele leven: het brengt mensen samen, het betekent comfort, vreugde en opwinding en is essentieel voor onze gezondheid en ons welzijn. De voedselkeuzes die we maken, zijn van invloed op onze gezondheid, maar vormen ook de kern van de uitdaging om de natuur op deze aarde te beschermen en een rechtvaardige thuis te creëren voor alle mensen op een planeet die over een beperkte draagkracht beschikt.
Onze voedselproductie en -consumptie stellen drie uitdagingen:
Over ‘Revolusi. Indonesië en het ontstaan van de moderne wereld’ van David Van Reybrouck
Weinig mensen in Nederland zullen niet hebben meegekregen dat David Van Reybrouck een boek over de dekolonisatie van Indonesië heeft geschreven. Overal werd zijn boek ‘Revolusi’ – Revolutie dus, maar dan in Indonesisch – aangekondigd, het werd besproken in de media en de auteur werd geïnterviewd.
Er is een boek verschenen…
De link tussen de mode-industrie en het boerenprotest in New Delhi
In vorige nieuwsbrieven werd uitgelegd hoe de nieuwe Indiase landbouwwetten de grootste opstand sinds de onafhankelijkheid (1947) hebben ontketend. De wetten hebben betrekking op de manier waarop gewassen zullen worden verbouwd, geprijsd, verkocht en opgeslagen. Onbesproken bleef het aandeel van de wereldwijde mode-industrie die voor 25 procent haar katoen haalt uit India.
