Categorie: AFRIKA

Op zondagmorgen 26 november werden onder meer uit de centrale Pademba Road-gevangenis in Freetown gevangenen bevrijd door gewapende groepen. Een tactiek die eerder al werd gebruikt om chaos te zaaien (foto: www.SwitSalone.com).

De beste plaats in de wereld

Het is zondag, 26 november, een uur of vier in de ochtend. Eén van de nachtwakers maakt me wakker. Hij hoort schoten, maar ook zwaarder geschut. Ik reageer geërgerd omdat mijn nachtrust, zo nodig en welgekomen na een volle werkdag, bruusk is verstoord. Het klinkt ver, in onze straat lijkt het kalm, moest hij me daarvoor wakker maken? De slaaproes houdt me maar even in zijn greep, al snel ontwaakt ook mijn bewustzijn en besef ik: dit is geen gewone zondagmorgen.


 

Een plenaire sessie van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York (foto: UN Photo/Manuel Elias).

Should Military Leaders be Barred from Addressing the UN?

Vooral West-Afrika werd de voorbije jaren geteisterd door een schier onophoudelijke reeks van militaire staatsgrepen waarbij democratisch verkozen regeringen de plaats moesten ruimen voor junta’s: Mali, Guinee-Conakry, Burkina Faso, Soedan en op 26 juli nog in Niger. Thalif Deen, senior editor bij IPS en een expert inzake de VN, schreef er een artikel over. Hij vindt dat de VN zou moeten verhinderen dat militaire leiders het woord nemen tijdens de jaarlijkse plenaire zitting van de Algemene Vergadering in New York.


 

Afrika in kort bestek

Er is zeker geen reden om te vervallen in doemdenken en Afro-pessimisme, maar niemand kan er nog naast kijken dat enkele landen in West-Afrika de voorbije maanden in een zeer penibele situatie zijn terechtgekomen. Vooral in Mali en Burkina Faso wordt de toestand stilaan dramatisch. Maar ook dichterbij, in Tunesië, gaat het van kwaad naar erger, het land balanceert op de rand van het staatsbankroet. Een kort overzicht.


 

Elk jaar opnieuw doen zich tijdens het regenseizoen dezelfde taferelen voor in de lager gelegen delen van de stad

Slachtoffers en zondebokken

Het moment was aangebroken om de confrontatie met de plaats van onheil aan te gaan. De nachtmerrie was nog niet voorbij. Het kon overal gebeurd zijn, trachtte men mij te troosten. Mogelijk, maar de agressie bleef haperen. Inbraken gebeuren in elk land, dat spreekt voor zich. Desalniettemin liet de tornado, die die nacht gedurende slechts enkele minuten door mijn huis tekeer was gegaan, terwijl wij er niet waren, diepe wonden na. Het was tijd om te gaan en te kijken welke antwoorden lagen te wachten op de vele vragen die ik had.


 

Britse mensenrechtenactivisten protesteren begin juni tegen de geplande deportatie van asielzoekers naar Rwanda

‘Air Kagame’: deal van de schande

De Britse conservatieve regering wilde al langer een afschrikwekkend beleid voeren tegenover de migranten die steeds talrijker met kleine bootjes de gevaarlijke overtocht wagen over het Kanaal vanuit Frankrijk in de hoop op een beter leven in het Verenigd Koninkrijk. De meesten komen uit door oorlog geteisterde gebieden zoals Zuid-Soedan, Eritrea, Afghanistan en Irak.

De Senegalese president Macky Sall geeft een toespraak

De Russisch-Oekraïense oorlog laat ook Afrika niet onberoerd, maar ‘ander’ perspectief kan verhelderen

Al ruim drie maanden overheerst de berichtgeving over de oorlog in Oekraïne het wereldnieuws, tenminste dat zijn wij toch geneigd te denken vanuit een Europees of westers perspectief. Alsof in andere continenten de aan de gang zijnde gewapende conflicten plotseling zouden zijn stilgevallen omdat er nu weer een oorlog op Europese bodem is losgebarsten en ook Europeanen op de vlucht moeten voor het brute oorlogsgeweld. Bovendien is Rusland als grootmacht al veel langer militair teruggekeerd in Afrika.

Een advertentie van EDSA

De mand uit, naar een eigen verhaal

Er was geen licht. Licht als pars pro toto. Het gebeurt nog dat ik met mijn kinderen woorden letterlijk naar het Nederlands vertaal en we dus, net zoals in het Krio, het woord licht gebruiken als de elektriciteit weer eens uitvalt. Ik hou me aanvankelijk in, maar als het langer dan twee uur duurt, begin ik de nummers van mijn contacten bij EDSA op te zoeken. Bij de eerste oproep antwoorden ze meestal wel, na een week bellen, want nog steeds geen elektriciteit, haken velen af.

Een school in het Kono-district (oosten) werd verwoest bij een aanval van RUF-rebellen

Wat al dan niet mogelijk is

De werknemers van Sierratel, het nationale telecombedrijf en de internetprovider waar ik tot nog toe niet ontevreden over was, legden het werk neer. Begin april staakten eveneens de chauffeurs van de publieke taxi’s en keke’s, dat zijn de uit India ingevoerde gemotoriseerde riksja’s. Het gebruik ervan en de term waaiden over uit Nigeria en verspreidden zich verder. Anna Van Malder bericht uit Sierra Leone.

kaartje: belangrijkste etnische groepen en gesproken talen in Sierra Leone

Mengelmoes

Er is weinig cultuur in Freetown, zei ik wel eens tegen mezelf in het begin. Een boutade als het gaat over een land dat net zoals elk ander overloopt van cultuur. Wat ik miste, was die typisch Afrikaanse cultuur. Nog zo’n kanjer van een uitspraak. Afrika is geen land, toch? Waar ik aan dacht waren maskerdansen, traditionele muziek, architectuur, artefacten, kunst, kledij en wat nog waar je in Mali bijvoorbeeld door van je stoel geblazen wordt.

Extreme droogte als gevolg van de verstoring van de seizoenen

Afrika, vandaag al getroffen door klimaatverandering

Het Afrikaanse continent wordt al geruime tijd getroffen door de klimaatverandering, een door de mens veroorzaakt fenomeen, waar de meeste Afrikaanse landen nauwelijks aan hebben bijgedragen. Om de redenen daarvoor te duiden, moeten we terug naar de koloniale periode, toen vooral Europese kolonisatoren deze landen hebben ingericht als wingewesten van waaruit ze naar believen ruwe grondstoffen konden wegslepen.

Kunstwerk van Sammy Baloji, Untitled, 2015-2021

Wanneer panafrikanisme sektarisme wordt

Overgelaten in de handen van zelfbenoemde anti-imperialisten met een virulent en verdelend discours, was het politieke panafrikanisme al een tijdje failliet. Maar er ontstaan nieuwe gevoeligheden, die de blik resoluut naar de toekomst richten, klaar om die aan te passen aan de enorme uitdagingen van het heden. Achille Mbembe fileert het panafrikanisme in het licht van de recente gebeurtenissen in Afrika.

foto: De putschisten verschenen maandagavond 24 januari op de nationale televisiezender RTB om in een verklaring de afzetting van president Kaboré aan te kondigen

Zoveelste staatsgreep in West-Afrika duidt op regio in diepe crisis

Het gaat echt niet goed met West-Afrika: na Mali (24 mei 2021 én eerder al op 18 augustus 2020) en Guinee-Conakry (5 september 2021) is er nu weer een staatsgreep gepleegd in Burkina Faso. Na een uiterst verwarde situatie in de loop van maandag 24 januari kondigden militairen ‘s avonds op televisie aan dat ze per direct president Kaboré hadden afgezet, de grondwet opgeschort en het parlement ontbonden om het land ‘van de ondergang te redden’.
Een poging tot analyse.

Een straat in centraal Freetown (foto: Erik Cleves Kristensen, Wikipedia).

Wij, de migranten

Voortdurend op zoek naar een goed gesprek, kwam ik er laatst ook één tegen. Ik reed alleen de veelbelovende avond in, een zwoele zoals altijd, en kreeg wat ik wou: een glas bier aan een toog en een boeiende conversatie. We zaten aan de toog van de nieuwe, knap gestileerde openluchtbar, uitgewerkt op een helling met houten platformen op verschillende niveaus en verlevendigd met de Afrikaanse stoffen van het meubilair. Anna Van Malder bericht vanuit Freetown.

Afrika-Frankrijk: kroniek van een topontmoeting

De Kameroense historicus Achille Mbembe heeft van de Franse president Emmanuel Macron de opdracht gekregen een reeks dialogen over het Afrikaanse continent te voeren en concrete voorstellen uit te werken voor de top Afrika-Frankrijk, die op 8 oktober 2021 in Montpellier plaatsvond, en analyseert de weg die daarbij is afgelegd. Hij vereffent en passant een paar rekeningen met zelfverklaarde ‘panafrikanisten’ die hij gebrek aan consequentie en intellectuele durf verwijt.

Sudan’s generals have torn up the transition playbook. But don’t count out the masses

Maandagmorgen 25 oktober werd Soedan opgeschrikt door een militaire staatsgreep. Helemaal onverwacht was dat echter niet, want de spanningen tussen de militairen en de burgers, die samen een wankele overgangsregering vormden na de omverwerping van het dictatoriale regime van Omar el-Bashir in april 2019, liepen de laatste weken fors op.