We vinden een weg ...
Early September, controversy erupted due to the US delivery of depleted uranium (DU) ammunition to Ukraine as part of their latest 175 million dollar military aid package, including the M1A1 Abrams tanks. Despite the US following the UK’s example, which had already sent DU ammunitions, this is the second controversial US arms delivery since the cluster bombs announcement.
De oorlog in Oekraïne eist niet alleen een vreselijke tol voor de Oekraïners, ze is ook vernietigend voor de natuur. Om een idee te krijgen hoe erg het eraan toe is, hadden we een gesprek met dr. Bohdan Vykhor, directeur van de Oekraïense afdeling van het Wereldnatuurfonds (WWF)
Wat is de belangrijkste door de oorlog veroorzaakte milieuschade? Welke acties op de grond (bombardement, gebruik van munitie, troepenbewegingen op de grond…) leverden de meeste schade op?
‘Je zult niet doden!’ Een interview met Andrii Anatoliiovych Vyshnevetskyi, een Oekraïense gewetensbezwaarde
Juri Ihorowytsch Andruchowytsch, schrijver, dichter, essayist, werd in 1960 geboren in Stanislaw (Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek) dat sinds 1962 tot Ivano-Frankivsk werd omgedoopt. De stad veranderde in de loop der eeuwen voortdurend van naam, maar ook van eigenaar of bezetter. Tussen 1939 en 1945 werd het wel heel erg bont. Massaslachtingen volgden elkaar op en in 1943 was Stanislau (de Duitse naam) bovendien ook ‘Jodenvrij’ verklaard door de nazi’s. In 1944 werd de stad dan weer deel van de Oekraïense SSR tot in 1991.
Het heette snel dat die vluchtelingen uit Oekraïne ‘mensen zoals wij’ zijn en dat het dus veel makkelijker is om hen in België steun en onderdak te geven, speciaal voor hen gebouwde vluchtelingendorpen inbegrepen. Versta: dat zou veel makkelijker verlopen dan met asielzoekers die verder afgelegen oorlogen zijn ontvlucht en die er wat anders, minder hip en vaak ook havelozer uitzien.
We geloofden onze oren niet, maar het is waar. Het Oekraïense parlement heeft twee wetten goedgekeurd om de invoer van Russische boeken en muziek te beperken.
“Een keerpunt”, “het einde van een tijdperk” en “cruciale momenten”. Zulke woorden vallen vaak wanneer het over de oorlog in Oekraïne gaat, dit conflict laat op velen namelijk een diepe indruk achter. De Russische invasie zet ons ook aan het denken. Is dit conflict écht een keerpunt? Is het normaal dat de Vlaamse media uitgebreid verslag doen van deze oorlog en niet van conflicten in andere werelddelen? Heeft het Westen een impact gehad op (de aanloop naar) de Russische invasie?
Op deze vragen bestaat uiteraard geen pasklaar antwoord. Maar zoals vaak het geval is, ligt de waarheid ergens in het midden. Er is met andere woorden een enerzijds en een anderzijds. Deze reflecties zou ik graag delen.
Sinds het begin van de Russische militaire invasie in Oekraïne hebben Russische burgers zich verzet tegen Poetins oorlog of wat officieel zelfs geen ‘oorlog’ mag heten. Ondanks de heersende censuur, de staatspropaganda en de forse boetes slagen mensen er toch nog in om op vaak subtiele manieren hun afkeer tegen de oorlog duidelijk te maken in het straatbeeld. Global Voices bracht een reeks foto’s bijeen van dit ‘stil’ protest.
Vasili Grossman werd in 1905 geboren in de Oekraïense provinciestad Berditsjev. Hij heette eigenlijk Iosif Solomonovitsj Grossman. Zijn ouders behoorden tot de geassimileerde bovenlaag van de Joodse bevolking. Ze waren niet religieus en spraken geen Jiddisch. Iosif werd al snel gerussificeerd tot Vasili.
Speech at the Brussels Peace Conference (19 May 2022)
We should challenge the stereotype of military victory insisting on historical truth that all efforts to conquer absolute power were failed painfully no matter how self-righteous conquerors were, that nobody can win everything even under pretext of good cause, that all power should be reasonable and fairly shared and, therefore, we can’t and don’t need to win, we can and need to win-win.
Al ruim drie maanden overheerst de berichtgeving over de oorlog in Oekraïne het wereldnieuws, tenminste dat zijn wij toch geneigd te denken vanuit een Europees of westers perspectief. Alsof in andere continenten de aan de gang zijnde gewapende conflicten plotseling zouden zijn stilgevallen omdat er nu weer een oorlog op Europese bodem is losgebarsten en ook Europeanen op de vlucht moeten voor het brute oorlogsgeweld. Bovendien is Rusland als grootmacht al veel langer militair teruggekeerd in Afrika.
Mark Galeotti (1965) is werkzaam aan het Institute of International Relations in Praag en verbonden aan het Nederlandse platform Raam op Rusland. Hij is de auteur van het veelgeprezen De Vory. De Russische supermaffia en We moeten het even over Poetin hebben.
In Een kleine geschiedenis van Rusland, van de heidenen tot Poetin (Prometheus, 2020) beschrijft hij Rusland als “een land zonder natuurlijke grenzen, zonder eenduidige etnische achtergrond, zonder een echte centrale identiteit. En toch is het een van de machtigste landen op aarde, een hoofdrolspeler op het wereldtoneel met een rijke geschiedenis van oorlog en vrede, dichters en revolutionairen”.
Het is onvoorstelbaar hoe weinig we van Oekraïne hebben geweten. Dat geldt eigenlijk voor heel Oost-Europa en dat kunnen we vaststellen bij de lectuur van het boek ‘Grensland, een geschiedenis van Oekraïne’ van Ruslandkenner Marc Jansen. In het hoofdstuk Megalomanie en massamoord beschrijft hij Oekraïne als een ‘bloedland’. We laten even meelezen.
Een van die slachtoffers was de Duitstalige Joodse Paul Pessach Antschel, die later dichter Paul Celan werd. Hij werd geboren in 1920 in Cernauti (Boekovina, toen Roemenië, nu Oekraïne; de stad heet in het Roemeens Cernauti, in het Russisch Tjsrnovtsy, in het Oekraïens Tjernivtsi, in het Duits Czernowitz).
In 2007 vond er in Berlijn een tentoonstelling plaats met als titel: ‘Wo ist Lemberg?’ Ze werd met de hulp van de Kulturstiftung des Bundes georganiseerd door de Stiftung Neue Synagoge – Centrum Judaicum Berlin. Naar aanleiding daarvan verscheen er een ‘Begleitband zur Ausstellung’, een mooi boek onder de titel ‘Lemberg, eine Reise nach Europa’.
Lemberg heet vandaag Lviv of Lvov, en speelt als Oekraïense stad een zeer belangrijke rol in de huidige oorlog. Aan de hand van de aangrijpende geschiedenis van deze stad krijgen we een beter inzicht in de schokkende en complexe gebeurtenissen van de laatste eeuw in deze regio. We ontlenen het volgende (vertaalde) overzicht (tot 2004) aan de ‘Begleitband’ bij de tentoonstelling van 2007.
In 2013 had ik een korte ontmoeting met de slecht horende dichter Ilya Kaminsky tijdens Poetry International in Rotterdam. Hij las er voor uit ‘Dovenrepubliek’ (Deaf Republic), een poëziebundel-in-wording. De thematiek en de betekenissen die ik toen nog niet goed kon plaatsen, hoeven in de context van vandaag geen commentaar meer. Poëzie kan meestal beter verwoorden wat mensen meemaken dan verslaggeving. We nodigen de lezer uit om in zijn stille wereld binnen te treden.
Since the war started on 24th of February 2022 between Russia and Ukraine, India’s concern has been primarily on the students studying in Ukraine. There were about 20,000 Indians in Ukraine and most of them pursuing their medical education. Around 4000 had moved out before the conflict.
Yurii Sheliazhenko, secretaris van de Ukrainian Pacifist Movement in Kiev, schreef deze tekst om een ‘ander’ geluid uit Oekraïne te laten horen.
Toen Oekraïne het slagveld werd in de nieuwe koude oorlog tussen de Verenigde Staten en Rusland, werd onze vreedzame samenleving verscheurd door militant binnenlands nationalisme en de wedloop tussen agressieve imperialisten. We zouden uit de situatie van permanente oorlog, economisch en democratisch verval moeten geraken, maar de weg naar een hoopvolle toekomst is niet gemakkelijk.
In de tweede helft van de 19de eeuw ontstond in Europa door goedkope import van tarwe uit de Verenigde Staten en het Russische rijk (vooral uit het huidige Oekraïne), een gigantische landbouwcrisis. Begin eenentwintigste eeuw dreigt Oekraïne van de 19de-eeuwse tarweschuur een 21ste-eeuwse sojaschuur te worden. Bovendien gaat het om dezelfde actoren als 150 jaar geleden, Cargill op kop.
+++
De EU wil de sojaproductie in Oost-Europa opvoeren, maar met illegaal genetisch gemanipuleerde (GGO) gewassen. Wie zal er voordeel bij halen?
Oekraïne is een land van weiden, steppen, rivieren, bossen en moerassen. Tenminste, dat was het oorspronkelijk. Vandaag beslaat in sommige regio’s bouwland al 80 procent van het grondgebied, onder meer voor grote sojaplantages. En dat blijft niet zonder gevolgen.
