We vinden een weg ...
Het is als een open deur intrappen: de instabiliteit in de hele Sahel, van de Atlantische Oceaan in het westen tot de Rode Zee in het oosten, is de afgelopen maanden alleen maar toegenomen. Vooral Burkina Faso, Mali en Niger dreigen weg te zinken in armoede, geweld en chaos.
In 2003 heeft de EU haar allereerste buitenlandse missie naar de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië gestuurd. In de ruim 20 jaar die sindsdien zijn verstreken, heeft de EU meer dan 40 operaties uitgevoerd in Europa, Afrika en Azië. Op dit moment zijn er nog 24 actief, waarvan 13 civiele en 10 militaire missies, die in dit verslag centraal staan, evenals één hybride missie.
De officiële doelstellingen van deze missies zoals conflictpreventie, versterking van internationale vrede en veiligheid, ondersteuning van de rechtsstaat en crisisbeheer zijn op zich uiteraard goed, maar in de praktijk loopt het vaak helemaal anders, blijkt uit een nieuw rapport van het Transnational Institute.
Wereldwijd, maar ook in Europa pakken de oorlogswolken zich samen. Wat lange tijd bijna ondenkbaar leek, behoort sinds kort tot de new speak van regeringsleiders: oorlog als een ‘normale’ manier om conflicten op te lossen. Niet alleen in de oorlogvoerende landen Rusland en Oekraïne, ook elders is er sprake van oorlogsbereidheid, forse verhoging van militaire uitgaven en rekrutering, zelfs herinvoering van de dienstplicht, of uitbreiding ervan tot vrouwen. Het fundamentele mensenrecht van gewetensbezwaren tegen militaire dienst wordt hoe langer hoe meer uitgehold.
Het Europees Bureau voor Gewetensbezwaren (EBCO) publiceerde op 15 mei 2024, de internationale dag van gewetensbezwaren, zijn jaarverslag Conscientious Objection to Military Service in Europe 2023/24. Een overzicht.
De geschiedenis zal ons leren dat degenen die sinds 2014 niet zijn opgehouden met het aanwakkeren van het vuur van de Russisch-Oekraïense oorlog de tovenaarsleerlingen zijn die een doos van Pandora hebben geopend die het inferno van de ‘laatste dans van de grote nacht’ dreigt te ontsteken. Het Moskouse patriarchaat verspreid ondertussen documenten met een zorgwekkende inhoud, vindt Antoine Courban van de Libanese krant L’Orient-Le Jour.
Twee jaar na de overval van Rusland op Oekraïne wijst het Duitse Bundeamt für Migration und Flüchtlinge (BAMF) nog steeds gevluchte Russische dienstweigeraars (zowel mannen als vrouwen) af en verplicht ze naar Rusland terug te keren. De Duitse middenveldorganisaties Connection e.V. en Pro Asyl zijn gealarmeerd door de motivering van het BAMF, dat het risico voor de Russische dienstweigeraars negeert om in een oorlog die in strijd is met het volkenrecht, te worden gerekruteerd.
A statement, adopted by the general assembly of the Ukrainian Pacifist Movement on Saturday 24 February 2024.
Oekraïense en Russische gewetensbezwaarden moeten bij ons asiel krijgen, vinden vredesactivisten Kornee van der Haven (Belgisch-Luxemburgse Quakers), Sam Biesemans (Europees Bureau Gewetensbezwaarden) en Ludo De Brabander (Vrede vzw). Dit opiniestuk verscheen ook op 2 januari in De Standaard.
Over het verband tussen klimaatverandering en stijgende militaire uitgaven is al veel geschreven. In oktober publiceerde het Amsterdamse Transnational Institute (TNI), in nauwe samenwerking met enkele gespecialiseerde wapenonderzoekscentra, een onthutsend rapport. Als de 31 lidstaten van de NAVO de doelstelling realiseren om hun militaire uitgaven te laten groeien tot minimum 2 procent van het BBP (zoals de NAVO eist), zal dat zware repercussies hebben voor het klimaat. Met andere woorden de middelen die aan defensie worden besteed, kunnen niet worden ingezet voor de zo noodzakelijke klimaattransitie. Vooral in landen die nu al de zwaarste gevolgen dragen van de klimaatcrisis zullen de gevolgen dramatisch zijn.
‘Je zult niet doden!’ Een interview met Andrii Anatoliiovych Vyshnevetskyi, een Oekraïense gewetensbezwaarde
Er is zeker geen reden om te vervallen in doemdenken en Afro-pessimisme, maar niemand kan er nog naast kijken dat enkele landen in West-Afrika de voorbije maanden in een zeer penibele situatie zijn terechtgekomen. Vooral in Mali en Burkina Faso wordt de toestand stilaan dramatisch. Maar ook dichterbij, in Tunesië, gaat het van kwaad naar erger, het land balanceert op de rand van het staatsbankroet. Een kort overzicht.
Soms vraagt men zich af of er überhaupt nog wordt ingezet op een diplomatieke weg om de oorlog van Poetin en patriarch Kyrill tegen Oekraïne een halt toe te roepen, of minstens te bespreken. Toch blijkt de benoeming van aartsbisschop Claudio Gugerotti tot prefect voor de Oosterse kerken in die richting te wijzen. We delen met de lezer een artikel van Andrea Gagliarducci, een Italiaanse journalist van Catholic News Agency en Vaticaan-analist voor ACI Stampa.
Op de muur van de Haarlemmerweg 5a in de Nederlandse universiteitsstad Leiden staat een vreemde tekst geschilderd. De vorm doet veronderstellen dat het een gedicht is. De onderverdeling 4-4-3-3 en de eindrijmen verwijzen naar een sonnet. De auteur, Adam Mickiewicz, is voor de meesten onder ons een illustere onbekende van lang geleden – dat lezen we af aan de getallen 1798 en 1855, de geboorte- en sterftedatum. Leiden heeft sinds 1988 een stedenband met de Poolse stad Torún en werkte een ‘Poolse wandeling in Leiden’ uit die de wandelaar onder andere met het muurgedicht Bajdary confronteert.
We geloofden onze oren niet, maar het is waar. Het Oekraïense parlement heeft twee wetten goedgekeurd om de invoer van Russische boeken en muziek te beperken.
“Een keerpunt”, “het einde van een tijdperk” en “cruciale momenten”. Zulke woorden vallen vaak wanneer het over de oorlog in Oekraïne gaat, dit conflict laat op velen namelijk een diepe indruk achter. De Russische invasie zet ons ook aan het denken. Is dit conflict écht een keerpunt? Is het normaal dat de Vlaamse media uitgebreid verslag doen van deze oorlog en niet van conflicten in andere werelddelen? Heeft het Westen een impact gehad op (de aanloop naar) de Russische invasie?
Op deze vragen bestaat uiteraard geen pasklaar antwoord. Maar zoals vaak het geval is, ligt de waarheid ergens in het midden. Er is met andere woorden een enerzijds en een anderzijds. Deze reflecties zou ik graag delen.
Sinds het begin van de Russische militaire invasie in Oekraïne hebben Russische burgers zich verzet tegen Poetins oorlog of wat officieel zelfs geen ‘oorlog’ mag heten. Ondanks de heersende censuur, de staatspropaganda en de forse boetes slagen mensen er toch nog in om op vaak subtiele manieren hun afkeer tegen de oorlog duidelijk te maken in het straatbeeld. Global Voices bracht een reeks foto’s bijeen van dit ‘stil’ protest.
Speech at the Brussels Peace Conference (19 May 2022)
We should challenge the stereotype of military victory insisting on historical truth that all efforts to conquer absolute power were failed painfully no matter how self-righteous conquerors were, that nobody can win everything even under pretext of good cause, that all power should be reasonable and fairly shared and, therefore, we can’t and don’t need to win, we can and need to win-win.
Al ruim drie maanden overheerst de berichtgeving over de oorlog in Oekraïne het wereldnieuws, tenminste dat zijn wij toch geneigd te denken vanuit een Europees of westers perspectief. Alsof in andere continenten de aan de gang zijnde gewapende conflicten plotseling zouden zijn stilgevallen omdat er nu weer een oorlog op Europese bodem is losgebarsten en ook Europeanen op de vlucht moeten voor het brute oorlogsgeweld. Bovendien is Rusland als grootmacht al veel langer militair teruggekeerd in Afrika.
De verontwaardiging over de Russische inval in Oekraïne is niet overal even groot: in Afrika ziet het plaatje er anders uit. “We voelen ons als Afrikanen helemaal niet betrokken bij dit conflict.” Of biedt de inval Afrikaanse landen toch een nieuwe gelegenheid om zich af te zetten tegen westerse inmenging en bemoeienis? Een analyse door Kris Berwouts.
Mark Galeotti (1965) is werkzaam aan het Institute of International Relations in Praag en verbonden aan het Nederlandse platform Raam op Rusland. Hij is de auteur van het veelgeprezen De Vory. De Russische supermaffia en We moeten het even over Poetin hebben.
In Een kleine geschiedenis van Rusland, van de heidenen tot Poetin (Prometheus, 2020) beschrijft hij Rusland als “een land zonder natuurlijke grenzen, zonder eenduidige etnische achtergrond, zonder een echte centrale identiteit. En toch is het een van de machtigste landen op aarde, een hoofdrolspeler op het wereldtoneel met een rijke geschiedenis van oorlog en vrede, dichters en revolutionairen”.
Het is onvoorstelbaar hoe weinig we van Oekraïne hebben geweten. Dat geldt eigenlijk voor heel Oost-Europa en dat kunnen we vaststellen bij de lectuur van het boek ‘Grensland, een geschiedenis van Oekraïne’ van Ruslandkenner Marc Jansen. In het hoofdstuk Megalomanie en massamoord beschrijft hij Oekraïne als een ‘bloedland’. We laten even meelezen.
Een van die slachtoffers was de Duitstalige Joodse Paul Pessach Antschel, die later dichter Paul Celan werd. Hij werd geboren in 1920 in Cernauti (Boekovina, toen Roemenië, nu Oekraïne; de stad heet in het Roemeens Cernauti, in het Russisch Tjsrnovtsy, in het Oekraïens Tjernivtsi, in het Duits Czernowitz).
In 2007 vond er in Berlijn een tentoonstelling plaats met als titel: ‘Wo ist Lemberg?’ Ze werd met de hulp van de Kulturstiftung des Bundes georganiseerd door de Stiftung Neue Synagoge – Centrum Judaicum Berlin. Naar aanleiding daarvan verscheen er een ‘Begleitband zur Ausstellung’, een mooi boek onder de titel ‘Lemberg, eine Reise nach Europa’.
Lemberg heet vandaag Lviv of Lvov, en speelt als Oekraïense stad een zeer belangrijke rol in de huidige oorlog. Aan de hand van de aangrijpende geschiedenis van deze stad krijgen we een beter inzicht in de schokkende en complexe gebeurtenissen van de laatste eeuw in deze regio. We ontlenen het volgende (vertaalde) overzicht (tot 2004) aan de ‘Begleitband’ bij de tentoonstelling van 2007.
Since the war started on 24th of February 2022 between Russia and Ukraine, India’s concern has been primarily on the students studying in Ukraine. There were about 20,000 Indians in Ukraine and most of them pursuing their medical education. Around 4000 had moved out before the conflict.
door Rudi F / Marc C/ Jan VC · Published 28/02/2022 · Last modified 08/03/2022
Sinds weken werd de situatie in Oekraïne op de spits gedreven tot op donderdag 24 februari een grootschalige Russische militaire invasie begon. Na politieke spanningen in Oekraïne hadden separatisten in 2014 met Russische steun de controle over Donetsk en Loehansk overgenomen. Rusland annexeerde bovendien de Krim.
Wat volgt is een artikel van Sergei Chapnin, de hoofdredacteur van ‘The Gifts’, een magazine voor eigentijdse christelijke cultuur, en curator van tentoonstellingen over christelijke kunst. Voordien was hij hoofdredacteur van de ‘Journal of the Moscow Patriarchate’. Het artikel verscheen in ‘Public Orthodoxy, bridging the Ecclesial, the Academics, and the Political. The Orthodox Christian Studies Center of Fordham University.’
Yurii Sheliazhenko, secretaris van de Ukrainian Pacifist Movement in Kiev, schreef deze tekst om een ‘ander’ geluid uit Oekraïne te laten horen.
Toen Oekraïne het slagveld werd in de nieuwe koude oorlog tussen de Verenigde Staten en Rusland, werd onze vreedzame samenleving verscheurd door militant binnenlands nationalisme en de wedloop tussen agressieve imperialisten. We zouden uit de situatie van permanente oorlog, economisch en democratisch verval moeten geraken, maar de weg naar een hoopvolle toekomst is niet gemakkelijk.
