Oases van broederlijkheid en hoop in Syrië, Irak en Italië
Herbronnen bij de gemeenschap van San Salvatore in Italië (3)
Barbara Mertens tekende drie getuigenissen op over de herleving van de Syrisch-katholieke kloostergemeenschap. In deze nieuwsbrief publiceren we het derde en laatste deel over de gemeenschap van San Salvatore in Italië.
De oorlog in Syrië had ook zijn impact op het klooster San Salvatore in het Italiaanse stadje Cori in Latium. In 2001 bood Don Ottaviano, de plaatselijke parochiepriester, gastvrijheid aan zuster Houda en pater Jens die als eerste leden van de gemeenschap in Rome kwamen studeren. Twee jaar later kreeg de gemeenschap het huis en de kerk van San Salvatore toevertrouwd. Zuster Carol Cooke-Eid (56), Libanese van oorsprong, is verantwoordelijk voor het klooster.
Monastieke aanwezigheid in Europa
Met het uitbreken van de Syrische oorlog konden onze Europese vrienden niet meer richting Deir Mar Moussa trekken om zich spiritueel te herbronnen. Sommigen uitten het verlangen om enkele dagen naar San Salvatore te komen. Zo begon ons studentenhuis meer en meer een monastiek karakter te krijgen.
Met onze huidige bisschop Mariano sloten we een akkoord dat er op lange termijn steeds een monastieke aanwezigheid zal zijn in San Salvatore in de geest van Mar Moussa.
Sinds de zomer van 2014 opent het klooster elk jaar gedurende één week de deuren voor iedereen, christenen en moslims, om samen te leven in een geest van gebed, handwerk en dialoog.
Twee jaar later op 25 mei 2016 sloten we aan bij het Libanese initiatief ‘Ensemble avec Marie’ waarbij christenen en moslims elkaar spiritueel ontmoeten onder de hoede van Maria. Sinds 2018 laten we dit initiatief jaarlijks plaatsvinden op de Internationale Dag van het Samenleven in Vrede op 16 mei. Deze twee evenementen zorgen jaarlijks voor twee sterke tijden van christelijk-islamitische dialoog in San Salvatore.
Hopelijk kunnen we op lange termijn nog meer interreligieuze ontmoetingen voorzien. Voor vele Syrische vluchtelingen die in Italië terecht kwamen, is het klooster ook een spirituele referentie. Zeker als pater Jacques Mourad aanwezig is, komen velen van hen langs om te herbronnen op menselijk én spiritueel vlak.
Persoonlijk ben ik ervan overtuigd dat onze roeping twee longen heeft, een oosterse én een westerse. De islam is aanwezig in het Oosten en in het Westen, maar heeft niet hetzelfde karakter in beide regio’s. In het Oosten is de meerderheid van de bevolking moslim, in het Westen is het een minderheid.
Ook pater Paolo Dall’Oglio had in de jaren voor de oorlog uitbrak het gevoel dat er ons iets te doen stond in Europa. Cori is belangrijk voor onze roeping, we voelen hier dat God iets van ons vraagt.
In Syrië is het voor ons op dit moment moeilijk om interreligieuze seminaries te organiseren. Cori biedt ons de kans om theologisch met moslims in dialoog te gaan en dit aspect van onze roeping ten volle te beleven.
Het belang van studie
Studie is een ander belangrijk aspect van onze roeping die een grensroeping is. Het is belangrijk dat we theologisch, dogmatisch en kerkelijk goed geworteld zijn in de kerkelijke realiteit. Om een brug te slaan naar de islam, is het belangrijk goed verbonden te zijn met het hart van de christelijke traditie.
De theologische dialoog heeft experts nodig, vandaar het belang van een degelijke academische opleiding. Pater Paolo schreef zelf een doctoraat over hoop in de islam. Als er geen horizon van gezamenlijke eschatologische hoop zou bestaan binnen het christendom of de islam, waar zou de dialoog dan toe dienen?
Zuster Carol Cooke-Eid werkt aan een doctoraat over het appél van God aan de mens in de Koran. Jonge moslims in Deir Mar Moussa zagen ons Ignatiaanse retraites doen. Sommigen drukten het verlangen uit een gelijkaardige retraite te willen doen in het voetspoor van Mohammed. Maar we wisten niet hoe moslims spiritueel te begeleiden op dit vlak.
Abraham Heschel stelt dat de Bijbel een antwoord is op de vraag wat God wil van de mens. Het is op deze vraag dat ik antwoorden hoop te vinden in de Koran. Ik kruip in de huid van een gelovige moslim en vanuit dit perspectief probeer ik de Koran te lezen.
Net zoals Louis Massignon ons aanraadde onze eigen as te verlaten om in de existentiële as van de ander binnen te gaan. Net zoals de zalige Christian de Chergé lectio divina deed met de Koran en pater Paolo de Koran bemediteerde, ga ik verder in dezelfde lijn. Onze heilige Geschriften zijn een spiegel voor ons.
Onze lezing ervan weerspiegelt de staat van ons hart, ons zoeken, onze intenties. Bij mijn lectuur van de Koran neem ik de uitnodiging aan het begin van elke soera serieus: ik lees de Koran in de naam van God, de Erbarmer, de Barmhartige.
Voor mijn doctoraat koester ik de hoop dat het spiritueel verrijkend en nuttig mag zijn voor mijn moslimbroeders en zusters. Voor mijn christelijke broeders en zusters die het moeilijk vinden de Koran te lezen, hoop ik dat het een hulpmiddel mag zijn om de Koran te ontdekken als het woord van God aan de mens.
Uiteindelijk hopen we door ons werk een extra steen te leggen in het bouwwerk van de christelijk-islamitische broederlijkheid, waartoe God ons geschapen en geroepen heeft.
Zo bouwt de jonge al-khalil gemeenschap met acht geprofeste leden in drie, zelfs vier kloosters in Syrië, Irak en Italië onverstoorbaar verder aan broederlijkheid tussen christenen en moslims.
Barbara Mertens
Barbara Mertens leerde tijdens haar CIMIC-stage in Mar Moussa, in 2009, pater Paolo Dall’Oglio kennen. Tijdens en na de Syrische oorlog heeft ze zich blijvend verbonden gevoeld met deze gemeenschap en andere geloofsgemeenschappen in het Nabije Oosten.
Dit artikel is eerder gepubliceerd in het driemaandelijkse Bulletin (303, juli-aug-sep 2022) van Werk voor het Oosten / Solidarité Orient. De auteur dank de uitgever voor de overname. Website: https://werkvoorhetoosten.be/ ; tel: 02 512 15 49 ; e-mail: orient.oosten@skynet.be of vriendenmarmoussa@gmail.com het e-mailadres waar mensen zich kunnen aanmelden voor de nieuwsbrief en om een contactpersoon van de gemeenschap in België te bereiken.
Schwester Carol Cooke-Eid: Die unversiegbare Quelle // Tauchgang – Katholische Akademie Berlin https://www.youtube.com/watch?v=QfZXj0NZe2E
Gastfreundschaft als Schlüssel zum Dialog (Domradio.de) https://www.domradio.de/artikel/gastfreundschaft-als-schluessel-zum-dialog-pax-bank-preis-2019-geht-schwester-carol-cooke
Lees verder (inhoud november 2022
