We vinden een weg ...

Recente berichtgeving CIMIC vzw

‘Vanaf heden kan je onze werking en onze gerenommeerde nieuwsbrief ook financieel ondersteunen. Dit waarborgt mee ons kwaliteitsvol aanbod en redactioneel werk. Het is ook mogelijk om per overschrijving te doneren op

BE38 1030 4369 8972.

Doneer naar keus voor CIMIC vzw! Dankjewel, alvast.’

Het bestuur van CIMIC vzw
Doneer
In Man in a Boat (2002) van Ron Mueck kijkt een man doelbewust naar iets dat voor hem ligt, zijn hoofd licht naar rechts gebogen. Museum Voorlinden, Wassenaar (foto: Peter van der Aar).

Essay

 door 

Ron Mueck, kunstenaar van het Unheimliche

In het najaar van 1997 ben ik om professionele redenen in Londen. Er is veel te doen over Sensation, een tentoonstelling van de provocerende ‘Young British Artists’ in de Royal Academy of Arts. Natuurlijk ga ik kijken, naar het tentje van Tracey Emin, de haai op sterk water van Damien Hirst, het Myra Hindley-portret van Marcus Harvey. Het doet me weinig. Net als ik wil vertrekken, zie ik wat verder een lichaam op de grond liggen. Dat raakt me wél, tot in het diepste van mijn ziel. Dead Dad is mijn eerste kennismaking met Ron Mueck (°1958), meteen ook liefde op het eerste gezicht.

 

Aankondigingen

 door 

CIMIC-café@deZondvloed – maandag 7 oktober:
Björn Rzoska vertelt over ‘Gedeelde grond’

CIMICvzw gelooft in de kracht van meerstemmigheid, dialoog en ontmoeting. CIMIC gaat ook prat op haar digitale nieuwsbrieven, die getuigen van degelijke dossierkennis, alternatieve stemmen in het debat en genuanceerde beeldvorming.

Er is geen betere plek, geen beter moment om elkaar te ontmoeten en met de auteurs in dialoog te gaan dan in het CIMIC-café.

 

Luc Vankrunkelsven spreekt over het belang van de Cerrado tijdens een ontvangst op de Belgische ambassade in Brasília op 17 augustus 2023.

Aankondigingen

 door 

Video: Lucs laatste reis naar de Cerrado, Leuven, 13 september

Op vrijdag 13 september 2024 zal Herman Wauters zijn video en presentatie tonen over de laatste reis van Luc Vankrunkelsven (1956-2023) naar Brazilië in de zomer van 2023. Luc stierf aan de gevolgen van ALS op vrijdag 15 september 2023 in Chapecó, in de zuidelijke staat Santa Catarina, Brazilië.

 

Recensies / Vakantielectuur

 door 

ZOMERBOEKEN   De eigenzinnige keuze van de redactie

Met de zomermaanden voor de deur hebben velen onder ons hopelijk wat meer tijd om eens een goed boek vast te pakken en wat bij te lezen, al dan niet op een mooie vakantieplek. Als redactie van de CIMIC-Nieuwsbrief hebben we een eigenzinnige keuze gemaakt van boeken die we zelf graag gelezen hebben of die nog op onze stapel ‘te lezen’ liggen te wachten. Boeiende lectuur toegewenst en een prettige zomertijd!

 

Navid Kermani bij het begin van het Literaturfest LitCologne in maart 2023: “De mensen in Iran willen leven”.

LITERATUUR

 door 

Navid Kermani: “Wat ik leerde toen ik mijn vader waste”

Navid Kermani is voor mij geen onbekende schrijver. Ik ontmoette hem – fictief – voor het eerst in zijn boek ‘Ungläubiges Staunen, über das Christentum’, vertaald als ‘Goddelijke kunst’. Daarin vertelt hij in een hoofdstuk uitgebreid over zijn ontmoeting met Paolo D’all Oglio in Mar Musa. Nadien ontmoette ik in Cori (Italië) een compagnon de route van Paolo, zuster Frederike, die bevriend is met Navid Kermani en vol lof en respect over hem sprak. Zelf leerde ik Paolo (indirect) kennen door Barabara Mertens, met wie ik samen het ‘testament’ van Paolo, ‘Amoureux de l’Islam, croyant en Jésus’ vertaalde. Er is dus een merkwaardig spoor, een lijntje: Paolo, Navid, Frederike, Barbara, en mezelf.

EU / Militarisering

 door 

Under the Radar – Twenty years of EU military missions

In 2003 heeft de EU haar allereerste buitenlandse missie naar de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië gestuurd. In de ruim 20 jaar die sindsdien zijn verstreken, heeft de EU meer dan 40 operaties uitgevoerd in Europa, Afrika en Azië. Op dit moment zijn er nog 24 actief, waarvan 13 civiele en 10 militaire missies, die in dit verslag centraal staan, evenals één hybride missie.
 

De officiële doelstellingen van deze missies zoals conflictpreventie, versterking van internationale vrede en veiligheid, ondersteuning van de rechtsstaat en crisisbeheer zijn op zich uiteraard goed, maar in de praktijk loopt het vaak helemaal anders, blijkt uit een nieuw rapport van het Transnational Institute.

 

Een vrachtvliegtuig van Emirates is net geland  in de Soedanese havenstad Port Sudan met een lading ‘hulpgoederen’ van ‘UAE AID’ op 5 mei 2023 (foto: Giuseppe CACACE / AFP).

OPINIE / Soedan

 door 

How the UAE’s mafia-style tactics are hurting both Sudans

De Verenigde Arabische Emiraten (VAE) hebben overeenkomsten gesloten met Soedan en Zuid-Soedan, waardoor de twee landen economisch en politiek in een wurggreep worden gehouden, terwijl de VAE anderzijds ook openlijk steun verleent aan de Rapid Support Forces (RSF), die in Soedan verantwoordelijk wordt gehouden voor grootschalige oorlogsmisdaden en mensenrechtenschendingen.
 
In een rapport van het deskundigenpanel van de Verenigde Naties over Darfur, onder resolutie 1591 van de VN-Veiligheidsraad, werd de VAE beschuldigd van steun aan de RSF. Het rapport documenteerde dat de VAE de luchthaven Um Jaras (Amdjarass) van Tsjaad heeft omgevormd tot een militair en logistiek bevoorradingscentrum voor wapenleveringen aan de RSF.

 

Cartoon door Damien Glez: een jongen vraagt waartoe een stembus dient, een oudere man antwoordt dat iedereen dat vergeten is (bron: Jeune Afrique en The Africa Report). 

OPINIE / Sahel

 door 

Elections in Mali and Burkina Faso postponed for forever (and a day)

2024 had het jaar van de presidentsverkiezingen moeten worden in zowel Mali als Burkina Faso. Maar de junta’s in beide Sahellanden onder leiding van respectievelijk Assimi Goïta en Ibrahim Traoré lijken niet te staan te springen om een einde te maken aan hun militaire ‘overgangsregimes’. Integendeel. Verkiezingen zijn er uitgesteld tot sint-juttemis…

 

Duurzaam landschap laat ruimte aan water

Klimaat

 door 

De Europese kaarten zijn geschud – wat nu met onze toekomst?

Zoals verwacht, leidden de Europese verkiezingen van juni 2024 tot een aanzienlijke verandering in het politieke landschap van het Europees Parlement. Maar misschien ook niet zo’n grote verandering dat alle verworvenheden nu op losse schroeven komen te staan. De extreemrechtse en eurosceptische partijen boekten inderdaad aanzienlijke winst. En de pro-Europese en groene partijen moesten zetels afgeven, maar ze hebben nog steeds een belangrijke stem.

 

John Adams (1735-1826), de tweede president van de VS.

OPINIE

 door 

Pleidooi voor een democratie 2.0

Dit is de tekst van de slotlezing van Paul Verhaeghe tijdens de openbare zitting ‘Voices of the People: Can citizens save democracy?’ georganiseerd door het Goethe Institut en de G1000 op zaterdag 13 april 2024 in Flagey in Brussel.

 

Christine Gruwez en Marc Colpaert tijdens het CIMIC-café@deZondvloed van maandag 29 april 2024 in Mechelen (foto: Tina Vanhoye).

Lezing

 door 

‘De wonde, en het recht op kwetsbaarheid’

Op maandag 29 april was Christine Gruwez te gast bij het CIMIC-café@deZondvloed in Mechelen. Marc Colpaert maakte een samenvatting van deze boeiende lezing over haar boek ‘De wonde, en het recht op kwetsbaarheid’, dat binnenkort ook in Nederlandse vertaling verschijnt.

 

Premier Narendra Modi op een bijeenkomst van de National Democratic Alliance (NDA) in 2023 in New Delhi. Zijn BJP is de belangrijkste partij van deze verkiezingscoalitie.

INDIA

 door 

Blijft Modi zijn stempel drukken op India na de ‘moeder van alle verkiezingen’?

In twee delen brengt onze Indiase CIMIC-medewerker Ashok Gladston Xavier uit Chennai verslag uit over de ‘moeder van alle verkiezingen’. Hij schetst welke twee grote krachten zich met elkaar meten: de National Democratic Alliance (NDA) waartoe ook de hindoenationalistische BJP van premier Modi behoort, en de National Developmental Inclusive Alliance (INDIA) met de Congress-partij als belangrijkste trekker.

 

Franz Rosenzweig (1886-1929) en Martin Buber (1878-1965) werkten samen aan een nieuwe vertaling van de Thora vanuit het Hebreeuws in het Duits.

Israël

 door 

Israël, quo vadis?

Wat in Gaza en Israël gebeurt, is catastrofaal. De feiten zijn bekend, de slachtoffers worden geteld, maar de verschrikkelijke onmenselijke ravage gaat verder, in elk geval in één richting. Daarom verplicht het ons om dieper te graven, want belangrijke voor- en naoorlogse Joodse filosofen draaien zich nu toch om in hun graf: Emmanuel Levinas (‘Gij zult niet doden!’), Martin Buber (‘Ich und Du’), Franz Rosenzweig (‘De Ster van de Verlossing’, de weg van de dood naar het leven), de tot het protestants-christendom bekeerde Eugen Rosenstock (‘Het wonder van de taal’, ‘Wanneer volken voor elkaar niet aanspreekbaar zijn, zijn ze in oorlog’). En laten we Hanna Arendt en Elie Wiesel niet vergeten.

 

Het verzoek tot aanhouding van vijf hooggeplaatste personen in de zaak-Palestina werd opgesteld door openbaar aanklager Karim Ahmad Khan, een Britse advocaat gespecialiseerd in internationaal recht, die sinds februari 2021 hoofdaanklager is bij het Strafhof in Den Haag (foto: ICC-CPI).

ICC / Israël-Palestina

 door 

Karim Khan (ICC): “Geen soldaat, geen militair bevelvoerder, geen politiek leider – niemand – komt weg met straffeloosheid”

Sinds het Internationaal Strafhof in Den Haag (ICC) op 1 juli 2002 begon te functioneren, heeft het nog nooit een westerse politieke leider in functie aangeklaagd. Maar daar zou nu wel snel verandering in kunnen komen aangezien een arrestatiebevel voor de Israëlische premier Benjamin Netanyahu mogelijk in aantocht is. Op maandag 20 mei 2024 maakte Karim Khan, de openbaar aanklager van het ICC, bekend dat hij drie militaire en politieke leiders van Hamas (Yahya Sinwar, Mohammed Deif en Ismail Haniyeh) en twee Israëlische ministers (premier Netanyahu en minister van Defensie Yoav Gallant) wil laten vervolgen voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.

 

De flamboyante EFF-leider Julius Malema bedankt zijn kiezers via de populaire socialemediakanalen. EFF stuurt nu 39 parlementsleden naar Kaapstad (bron: EFF).

Zuid-Afrika

 door 

30 jaar na het einde van de apartheid: ANC is meerderheid kwijt

Na het einde van de apartheid, dit jaar precies dertig jaar geleden, is er in Zuid-Afrika onmiskenbaar grote sociaal-politieke vooruitgang geboekt. De erfenis van eeuwenlang racisme en segregatie is echter nog altijd duidelijk zichtbaar en voelbaar in elke vezel van deze verdeelde samenleving. En voor miljoenen mensen is de vooruitgang gewoonweg niet genoeg geweest, terwijl anderen hebben kunnen profiteren van een systeem dat hoe langer hoe meer corrupt is en de ongelijkheid in stand houdt. Deze diepe ontevredenheid zou zich dit jaar ook in stembus tonen.

 

De affiche van ‘Goodbye Julia’ in het kader van de ‘Prix de la Liberté’ op het filmfestival van Cannes in 2023 (bron: Festival de Cannes).

FILM / Soedan

 door 

Mohamed Kordofani’s ‘Goodbye Julia’ brengt dieperliggende oorzaken van oorlog en conflict in Soedan onder de aandacht

De oorlog in Soedan is momenteel het meest verwaarloosde conflict ter wereld. Met ruim 10 miljoen vluchtelingen, een dreigende massale hongersnood en misschien zelfs een nieuwe genocide in West-Darfur. Dit is niet meteen het land waaruit je een spannende filmproductie zou verwachten, en toch is regisseur Mohamed Kordofani daar met ‘Goodbye Julia’ glansrijk in geslaagd.

 

In de februari 2024 kwam het in Kinshasa tot felle antiwesterse betogingen waarbij de activisten vooral de blijvende westerse steun voor Rwanda op de korrel namen, een sentiment dat door de regering-Tshisekedi maar al te graag wordt gebruikt (foto: Reuters).

Congo

 door 

Why is Congo putting Apple on the spot?

Eind april brachten verschillende internationale media beschuldigingen naar buiten dat de Amerikaanse elektronicareus Apple ‘conflictmineralen’ zou betrekken uit het oosten van de Democratische Republiek Congo (DRC). De realiteit achter deze beschuldigingen is vrij complex. De redenen voor de Congolese regering om zich nu uit te spreken, lijken verder te gaan dan zorgen over mensenrechtenschendingen in de toeleveringsketens van mineralen uit het oosten.

 

Voorstelling van de #ObjectWarCampaign ter ondersteuning van dienstweigeraars uit oorlogsgebieden op het Schumanplein in Brussel op 23 mei 2023 (foto: EBCO).

DIENSTWEIGERING

 door 

Wat gebeurt er met het recht op gewetensbezwaren in een Europa onder oorlogsdreiging?

Wereldwijd, maar ook in Europa pakken de oorlogswolken zich samen. Wat lange tijd bijna ondenkbaar leek, behoort sinds kort tot de new speak van regeringsleiders: oorlog als een ‘normale’ manier om conflicten op te lossen. Niet alleen in de oorlogvoerende landen Rusland en Oekraïne, ook elders is er sprake van oorlogsbereidheid, forse verhoging van militaire uitgaven en rekrutering, zelfs herinvoering van de dienstplicht, of uitbreiding ervan tot vrouwen. Het fundamentele mensenrecht van gewetensbezwaren tegen militaire dienst wordt hoe langer hoe meer uitgehold.

Het Europees Bureau voor Gewetensbezwaren (EBCO) publiceerde op 15 mei 2024, de internationale dag van gewetensbezwaren, zijn jaarverslag Conscientious Objection to Military Service in Europe 2023/24. Een overzicht.

 

boek cover

Boekrecensie

 door 

Rachel Aviv: ‘Vreemden voor onszelf. Psychische stoornissen en de verhalen die ons vormen’

De geschiedenis van de psychiatrie toont hoe verschillende tijdperken op verschillende wijzen omgaan met mentale moeilijkheden. Twee dominante paradigma’s wisselen elkaar af: de oorzaak van de problemen ligt bij de individuele psyche (religieus, moreel, psychologisch) versus psychiatrische aandoeningen vinden hun oorzaak in het lichaam (humoraal, neurologisch, vandaag zelfs in de spijsvertering). Op de achtergrond deemstert er een derde overtuiging die nooit de bovenhand haalt: de oorzaak ligt in de tijdsgebonden en altijd dwingende opvattingen over de ideale mens, in combinatie met de omgeving waarin iemand opgroeit.