Twee jaar na het begin van de oorlog: Connection e.V. en Pro Asyl bekritiseren de afwijzing van Russische dienstweigeraars
Twee jaar na de overval van Rusland op Oekraïne wijst het Duitse Bundesamt für Migration und Flüchtlinge (BAMF) nog steeds gevluchte Russische dienstweigeraars (zowel mannen als vrouwen) af en verplicht ze naar Rusland terug te keren. De Duitse middenveldorganisaties Connection e.V. en Pro Asyl zijn gealarmeerd door de motivering van het BAMF, dat het risico voor de Russische dienstweigeraars negeert om in een oorlog die in strijd is met het volkenrecht, te worden gerekruteerd.
Het aantal asielerkenningen is – zoals Binnenlandse Zaken aantoont – nog verminderd. “Volgens onze bevindingen treft dit vooral diegenen die in militaire dienst zijn en die zich lang voordat ze werden gerekruteerd aan de greep van het leger hadden weten te onttrekken.”
“Uiteindelijk betekent dit dat de Duitse autoriteiten Russische oorlogstegenstanders zullen uitleveren aan het Russische leger voor rekrutering in een oorlog die het internationaal recht schendt”, aldus Rudi Friedrich, coördinator van het dienstweigeraarsnetwerk Connection e.V.
EU verscherpt de visaregelingen
In september 2023 heeft Connection e.V. een analyse gemaakt, waarbij duidelijk werd dat minstens 250.000 dienstplichtigen Rusland sinds het begin van de oorlog met Oekraïne verlaten hebben en toevlucht gezocht hebben in andere landen. Het grootste aantal vluchtte naar zuidelijke staten zoals Kazakstan en Georgië. Vaak is hun toestand daar precair omdat ze dikwijls maar een tijdelijke verblijfstatus gekregen hebben.
“De Europese Unie heeft de visumregels voor Russen die aan de militaire dienstplicht onderworpen zijn, nog verstrengd, in plaats van hun beslissing te ondersteunen om niet aan de oorlog deel te nemen”, zegt Karl Kopp, algemeen directeur van Pro Asyl. Volgens Eurostat konden tussen februari 2022 en eind 2023 slechts 9.000 mannen die in Rusland aan de dienstplicht onderworpen zijn, asiel aanvragen in een Europees land.
Asielerkenningen zijn verminderd
In september 2023 presenteerde het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken gedetailleerde cijfers over Russische mannelijke asielzoekers tussen 18 en 45 jaar in Duitsland. Van de 900 verwerkte aanvragen werden er slechts 11 goedgekeurd, 33 afgewezen en 800 doorverwezen naar een asielprocedure in Polen, Kroatië of Finland.
Dit betekent dat het percentage van erkenningen is gedaald tussen 2022 en 2023. In 2022 kreeg nog minstens 40 procent van de inhoudelijk onderzochte asielaanvragen een positieve beslissing. Van januari tot december 2023 bedroeg dat aantal nog 25 procent.
Connection e.V. en Pro Asyl zijn vooral gealarmeerd door de redenen die BAMF aanvoert voor het afwijzen van asielaanvragen van wie zich aan de militaire dienst wil onttrekken.
In een besluit van 29 september 2023 verklaart het bureau dat er bij een reservist die al een oproepingsbrief had ontvangen, “geen vervolging zou plaatsvinden louter en alleen door een weigering van een gedeeltelijke mobilisatie”. Maar het zou niet uitgesloten zijn dat “er zwaardere straffen worden opgelegd aan wie zich in het kader en in het verloop van de Oekraïne-oorlog onttrekt aan de mobilisatie. Concrete handhaving is echter niet zeer waarschijnlijk gezien de huidige juridische situatie.”
Opgeroepen worden in een oorlog die het internationaal recht schendt
Afgezien van mogelijke strafrechtelijke vervolging wordt er helemaal niet ingegaan op het volgende cruciale feit: als de aanvrager terugkeert naar Rusland zal hij vrijwel zeker opgeroepen worden voor de oorlog tegen Oekraïne, die in strijd is met het internationaal recht. Uit uitspraken van rechtbanken in Halle en Berlijn blijkt dat deze gevallen daarom zeker tot een erkenning zouden moeten leiden.
Maar de praktijk van het Federaal Bureau laat zien dat de beloftes vanuit de politiek om zich voor de erkenning van Russische dienstweigeraars in te zetten, niet veel waard zijn.
“Zoals meegedeeld door het ministerie van Binnenlandse Zaken gaat het bij de erkenningen blijkbaar steeds over deserteurs. Het grote aantal dienstweigeraars wordt echter afgewezen. Dat is een ondraaglijke toestand”, zegt Rudi Friedrich.
Wie zich onttrekt aan de oorlog, verdient bescherming
PRO ASYL en Connection e.V. eisen dat de Duitse federale overheid mogelijkheden creëert om bescherming en asiel te garanderen voor gewetensbezwaarden, dienstplichtontduikers en deserteurs. Dat houdt het volgende in:
- Russische burgers moeten ook een aanvraag bij de Europese Unie kunnen indienen vanuit landen buiten Rusland, waar zij met deportatie naar Rusland worden bedreigd. Zij moeten toegang krijgen tot humanitaire visa.
- Geen pushbacks! Een opname van wie bescherming zoekt, kan alleen lukken als de illegale pushbacks worden gestopt en mensen toegang krijgen tot een faire asielprocedure. Maar de huidige visumregels verhinderen dat veel mensen veilige landen bereiken.
- Wat betreft asiel, of een andere verblijfsstatus, moeten EU-landen niet alleen criteria ontwikkelen voor deserteurs, maar ook oplossingen vinden voor het grotere aantal mensen dat zich aan de dienstplicht onttrekt. Als ze gedwongen worden terug te keren naar Rusland, zullen ze daar worden gerekruteerd voor een oorlog die het internationaal recht schendt.
- De EU zou een opvangprogramma moeten samenstellen waarbij Russische burgers die zich met groot risico van hun regering hebben afgewend, de kans krijgen om zich verder te ontplooien en werkgelegenheid te vinden.
Meer informatie vindt u bij Connection e.V. (Russinnen und Russen, die sich dem Krieg verweigern) en op de website van PRO ASYL.
Pro Asyl en Connection e.V. maken deel uit van #ObjectWarCampaign, die zich met meer dan honderd organisaties in Europa inzet voor de bescherming van dienstweigeraars en deserteurs uit Rusland, Belarus en Oekraïne.
Contact: Pro Asyl, presse@proasyl.de; Rudi Friedrich, Connection e.V., office@connection-ev.org
(vertaling uit het Duits door Marc Colpaert)
Participation of unarmed pacifist forces in implementation of the Ukrainian peace formula
A statement, adopted by the general assembly of the Ukrainian Pacifist Movement on Saturday 24 February 2024.
Ukrainian Pacifist Movement, bearing in mind the formula that peace is not equal to war (Peace≠war), supports and will implement in our activities the values of peace, democracy, and justice, declared in the Ukrainian peace formula of President Zelensky.
We agree with condemnation of Russian aggression, demands of withdrawal of troops and compensations of damages.
Nobody could feel safe while the war is considered normal and dictates its rules of lawlessness.
We will act on the basis of belief that democratic society and democratic world must be united for common good and common security.
We will resist nonviolently to Russian aggression and all forms of militarism and war.
We will support preservation and development of democracy. We will protect human rights and rule of law.
Pacifism is a vital part of diversity of thoughts and beliefs in the democratic society. We will preserve pacifist identity, which gives hope for better future without wars, and we will uphold our right to refuse to kill.
UKRAINIAN PACIFIST MOVEMENT
Yurii Sheliazhenko
Yurii Sheliazhenko is Executive secretary of the Ukrainian Pacifist Movement; Board member of the European Bureau for Conscientious Objection (Brussels, Belgium); Member of the Board of Directors of World BEYOND War (Charlottesville, VA, United States); Member of the Council of International Peace Bureau (Berlin, Germany); Member of the Council of War Resisters’ International (London, UK); LL.M., B.Math, Master of Mediation and Conflict Management
#ObjectWarCampaign: Who we are
We are an alliance of civil society organizations. Together we condemn Russia’s war of aggression on Ukraine, which is contrary to international law and has already led to hundreds of thousands of deaths and injuries and millions of refugees.
We are in solidarity with all people who stand up against war. War is a crime against humanity. Many people from Russia and Belarus, but also from Ukraine, who are threatened with military service, try to evade it: they do not want to kill other people and they do not want to die in this war.
Soldiers at the front want to lay down their weapons in the face of the horror. They all face repression and imprisonment, in Belarus even the death penalty. But: conscientious objection is an internationally recognized human right!
We demand from the governments of Russia, Belarus and Ukraine: Stop the persecution of conscientious objectors and deserters immediately!
We demand from the EU: Open the borders! Give opponents of war the option to enter the European Union! Protect conscientious objectors and deserters from Russia, Belarus and Ukraine and give them asylum!
We invite all people who want to stand up against war and against rearmament, to participate in the #ObjectWarCampaign! There is no place for people and groups from the nationalistic and anti-democratic spectrum at our actions.
Contact: Connection e.V., Von-Behring-Strasse 110, D-63075 Offenbach office@Connection-eV.org
More information:
Appeal to the European Parliament (July 2022)
#ObjectWarCampaign – #StandWithObjectors is supported by https://en.connection-ev.org/article-3667
Asyl für Kriegsdienstverweigerer! – Petitions-Übergabe an die EU https://www.youtube.com/watch?v=CJ-GPAUHCKI&t=2s
Stop the war – Artyom Klyga MCO Russia two years after the start of the war against Ukraine https://www.youtube.com/watch?v=3YauEtqNkq0
Lees verder (inhoud februari 2024)
