Tags: oorlog
Enerzijds, anderzijds – Bespiegelingen over de oorlog in Oekraïne
“Een keerpunt”, “het einde van een tijdperk” en “cruciale momenten”. Zulke woorden vallen vaak wanneer het over de oorlog in Oekraïne gaat, dit conflict laat op velen namelijk een diepe indruk achter. De Russische invasie zet ons ook aan het denken. Is dit conflict écht een keerpunt? Is het normaal dat de Vlaamse media uitgebreid verslag doen van deze oorlog en niet van conflicten in andere werelddelen? Heeft het Westen een impact gehad op (de aanloop naar) de Russische invasie?
Op deze vragen bestaat uiteraard geen pasklaar antwoord. Maar zoals vaak het geval is, ligt de waarheid ergens in het midden. Er is met andere woorden een enerzijds en een anderzijds. Deze reflecties zou ik graag delen.
How Russians are protesting the war in Ukraine from a totalitarian state
Sinds het begin van de Russische militaire invasie in Oekraïne hebben Russische burgers zich verzet tegen Poetins oorlog of wat officieel zelfs geen ‘oorlog’ mag heten. Ondanks de heersende censuur, de staatspropaganda en de forse boetes slagen mensen er toch nog in om op vaak subtiele manieren hun afkeer tegen de oorlog duidelijk te maken in het straatbeeld. Global Voices bracht een reeks foto’s bijeen van dit ‘stil’ protest.
De Russisch-Oekraïense oorlog laat ook Afrika niet onberoerd, maar ‘ander’ perspectief kan verhelderen
Al ruim drie maanden overheerst de berichtgeving over de oorlog in Oekraïne het wereldnieuws, tenminste dat zijn wij toch geneigd te denken vanuit een Europees of westers perspectief. Alsof in andere continenten de aan de gang zijnde gewapende conflicten plotseling zouden zijn stilgevallen omdat er nu weer een oorlog op Europese bodem is losgebarsten en ook Europeanen op de vlucht moeten voor het brute oorlogsgeweld. Bovendien is Rusland als grootmacht al veel langer militair teruggekeerd in Afrika.
Waarom Afrikaanse landen zich liever niet bemoeien met de oorlog van Rusland
De verontwaardiging over de Russische inval in Oekraïne is niet overal even groot: in Afrika ziet het plaatje er anders uit. “We voelen ons als Afrikanen helemaal niet betrokken bij dit conflict.” Of biedt de inval Afrikaanse landen toch een nieuwe gelegenheid om zich af te zetten tegen westerse inmenging en bemoeienis? Een analyse door Kris Berwouts.
Mark Galeotti over Poetin
Mark Galeotti (1965) is werkzaam aan het Institute of International Relations in Praag en verbonden aan het Nederlandse platform Raam op Rusland. Hij is de auteur van het veelgeprezen De Vory. De Russische supermaffia en We moeten het even over Poetin hebben.
In Een kleine geschiedenis van Rusland, van de heidenen tot Poetin (Prometheus, 2020) beschrijft hij Rusland als “een land zonder natuurlijke grenzen, zonder eenduidige etnische achtergrond, zonder een echte centrale identiteit. En toch is het een van de machtigste landen op aarde, een hoofdrolspeler op het wereldtoneel met een rijke geschiedenis van oorlog en vrede, dichters en revolutionairen”.
Oekraïne, een ‘bloedland’
Het is onvoorstelbaar hoe weinig we van Oekraïne hebben geweten. Dat geldt eigenlijk voor heel Oost-Europa en dat kunnen we vaststellen bij de lectuur van het boek ‘Grensland, een geschiedenis van Oekraïne’ van Ruslandkenner Marc Jansen. In het hoofdstuk Megalomanie en massamoord beschrijft hij Oekraïne als een ‘bloedland’. We laten even meelezen.
Paul Celan
Een van die slachtoffers was de Duitstalige Joodse Paul Pessach Antschel, die later dichter Paul Celan werd. Hij werd geboren in 1920 in Cernauti (Boekovina, toen Roemenië, nu Oekraïne; de stad heet in het Roemeens Cernauti, in het Russisch Tjsrnovtsy, in het Oekraïens Tjernivtsi, in het Duits Czernowitz).
Jan Bleyen: ‘Ooit zal ik iemand zijn. Vriend zonder papieren’
Janne Janssens & Michèle Stappaerts: ‘Het begin van mijn leven was toen ik nog niet bestond. Het boek van Fatima en Helen’
Korte tijd nadat ik Peter Venmans’ Gastvrijheid uit had, kreeg ik twee op elkaar lijkende boeken op mijn leesplank die naadloos aansluiten bij het thema. Deze zonnige Paasdag is een goed moment om er aandacht aan te besteden. Pasen, waar staat dat ook alweer voor? Niet eens zo lang geleden kende iedereen de Zeven werken van barmhartigheid uit het hoofd, met op nummer vier ‘De vreemdelingen herbergen’. Beide boeken vertellen het verhaal van nieuwkomers, opgetekend door mensen die het hart op de juiste plaats dragen (en daarvoor hoef je geen doordesemd katholiek te zijn).
Lemberg – Lwów– Lviv
In 2007 vond er in Berlijn een tentoonstelling plaats met als titel: ‘Wo ist Lemberg?’ Ze werd met de hulp van de Kulturstiftung des Bundes georganiseerd door de Stiftung Neue Synagoge – Centrum Judaicum Berlin. Naar aanleiding daarvan verscheen er een ‘Begleitband zur Ausstellung’, een mooi boek onder de titel ‘Lemberg, eine Reise nach Europa’.
Lemberg heet vandaag Lviv of Lvov, en speelt als Oekraïense stad een zeer belangrijke rol in de huidige oorlog. Aan de hand van de aangrijpende geschiedenis van deze stad krijgen we een beter inzicht in de schokkende en complexe gebeurtenissen van de laatste eeuw in deze regio. We ontlenen het volgende (vertaalde) overzicht (tot 2004) aan de ‘Begleitband’ bij de tentoonstelling van 2007.
Ilya Kaminsky, dichter uit Odessa, in 1993 geëmigreerd naar de VS:
‘Het kost maar een paar minuten om mens te worden’
In 2013 had ik een korte ontmoeting met de slecht horende dichter Ilya Kaminsky tijdens Poetry International in Rotterdam. Hij las er voor uit ‘Dovenrepubliek’ (Deaf Republic), een poëziebundel-in-wording. De thematiek en de betekenissen die ik toen nog niet goed kon plaatsen, hoeven in de context van vandaag geen commentaar meer. Poëzie kan meestal beter verwoorden wat mensen meemaken dan verslaggeving. We nodigen de lezer uit om in zijn stille wereld binnen te treden.
Oekraïense en Russische vredesactivisten eisen het einde van de oorlogslogica
Sinds weken werd de situatie in Oekraïne op de spits gedreven tot op donderdag 24 februari een grootschalige Russische militaire invasie begon. Na politieke spanningen in Oekraïne hadden separatisten in 2014 met Russische steun de controle over Donetsk en Loehansk overgenomen. Rusland annexeerde bovendien de Krim.
“De twee oorlogen van patriarch Kirill en Vladimir Poetin”
Wat volgt is een artikel van Sergei Chapnin, de hoofdredacteur van ‘The Gifts’, een magazine voor eigentijdse christelijke cultuur, en curator van tentoonstellingen over christelijke kunst. Voordien was hij hoofdredacteur van de ‘Journal of the Moscow Patriarchate’. Het artikel verscheen in ‘Public Orthodoxy, bridging the Ecclesial, the Academics, and the Political. The Orthodox Christian Studies Center of Fordham University.’
