Tags: mensenrechten

Prof. dr. Koen De Feyter (1960-2024) (foto: UAntwerpen, Faculteit Rechten).

Koen De Feyter (1960-2024)

Op vrijdag 20 september overleed totaal onverwacht prof. Koen De Feyter (63). Hij was nog maar sinds 1 september aangetreden als nieuwe decaan van de Faculteit Rechten van de Universiteit Antwerpen. Het pijnlijke nieuws overviel mij – net als waarschijnlijk heel veel van zijn collega’s, vrienden en mensenrechtenactivisten  – als een donderslag bij heldere hemel. Wat een verlies, wat een verdriet…


 

Traditionele voedselopslagplaatsen in Tenado, Burkina Faso (foto: Bram Posthumus)

Thinking about the Sahel

Het is als een open deur intrappen: de instabiliteit in de hele Sahel, van de Atlantische Oceaan in het westen tot de Rode Zee in het oosten, is de afgelopen maanden alleen maar toegenomen. Vooral Burkina Faso, Mali en Niger dreigen weg te zinken in armoede, geweld en chaos.


 

Sudanese refugees from Darfur who fled to Birao, in the neighbouring Central African Republic (photo: © Amaury Falt-Brown / AFP/File).

‘Barely anyone left’: Sudan’s El-Fasher devastated by fighting

Sinds de oorlog tussen het Soedanese regeringsleger SAF en de paramilitaire Rapid Support Forces (RSF) in april 2023 in volle hevigheid losbarstte, is de situatie voor de burgerbevolking alleen maar dramatisch verergerd. Meer dan 10 miljoen mensen zijn inmiddels op de vlucht voor extreem geweld en honger. De ergste humanitaire ramp ter wereld, die zich voor de ogen van de wereldgemeenschap afspeelt, heeft in september even de aandacht getrokken van de jaarlijkse Algemene Vergadering van de VN in New York. Maar op het terrein gaat de oorlog onverminderd verder: de hoofdstad van Noord-Darfur, El Fasher, een stad van 2 miljoen inwoners, dreigt nu ook in handen te vallen van de RSF, de gevolgen zijn niet meer te overzien.


 

Het was een van de eerste mediamomenten van minister van Asiel en Migratie, Marjolein Faber (PVV), na de zomer: in augustus stond ze bij de grensovergang met Duitsland langs de A12 de media te woord. “Ik ben voor intensievere controles”, zei ze tegen de toegestroomde pers. Maar meer dan symbolisch is dit niet, want zelfs al wordt iemand door een vliegende brigade van de Nederlandse marechaussee onderschept, dan heeft die altijd het recht om asiel aan te vragen (foto: © Emiel Muijderman / ANP).

Wat voor een land zijn we geworden als we een ‘asielcrisis’ willen uitroepen?

“Afgelopen weekend heb ik gehuild. Dat zeg ik niet om aandacht te trekken. Of misschien ook wel. Want ik wil je aandacht – dit is echt zo belangrijk”, schrijft Marre de Vetten over de ‘asielcrisis’ die de nieuwe Nederlandse regering onder druk van de PVV, de extreemrechtse partij van Geert Wilders, heeft uitgeroepen om ‘harde’ maatregelen te kunnen nemen tegen asielzoekers. Dat Nederland daarmee fundamentele mensenrechten met de voeten treedt, lijkt de bevolking niet meer te deren. Of toch?


 

Navid Kermani bij het begin van het Literaturfest LitCologne in maart 2023: “De mensen in Iran willen leven”.

Navid Kermani: “Wat ik leerde toen ik mijn vader waste”

Navid Kermani is voor mij geen onbekende schrijver. Ik ontmoette hem – fictief – voor het eerst in zijn boek ‘Ungläubiges Staunen, über das Christentum’, vertaald als ‘Goddelijke kunst’. Daarin vertelt hij in een hoofdstuk uitgebreid over zijn ontmoeting met Paolo D’all Oglio in Mar Musa. Nadien ontmoette ik in Cori (Italië) een compagnon de route van Paolo, zuster Frederike, die bevriend is met Navid Kermani en vol lof en respect over hem sprak. Zelf leerde ik Paolo (indirect) kennen door Barabara Mertens, met wie ik samen het ‘testament’ van Paolo, ‘Amoureux de l’Islam, croyant en Jésus’ vertaalde. Er is dus een merkwaardig spoor, een lijntje: Paolo, Navid, Frederike, Barbara, en mezelf.

Under the Radar – Twenty years of EU military missions

In 2003 heeft de EU haar allereerste buitenlandse missie naar de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië gestuurd. In de ruim 20 jaar die sindsdien zijn verstreken, heeft de EU meer dan 40 operaties uitgevoerd in Europa, Afrika en Azië. Op dit moment zijn er nog 24 actief, waarvan 13 civiele en 10 militaire missies, die in dit verslag centraal staan, evenals één hybride missie.
 

De officiële doelstellingen van deze missies zoals conflictpreventie, versterking van internationale vrede en veiligheid, ondersteuning van de rechtsstaat en crisisbeheer zijn op zich uiteraard goed, maar in de praktijk loopt het vaak helemaal anders, blijkt uit een nieuw rapport van het Transnational Institute.


 

Het verzoek tot aanhouding van vijf hooggeplaatste personen in de zaak-Palestina werd opgesteld door openbaar aanklager Karim Ahmad Khan, een Britse advocaat gespecialiseerd in internationaal recht, die sinds februari 2021 hoofdaanklager is bij het Strafhof in Den Haag (foto: ICC-CPI).

Karim Khan (ICC): “Geen soldaat, geen militair bevelvoerder, geen politiek leider – niemand – komt weg met straffeloosheid”

Sinds het Internationaal Strafhof in Den Haag (ICC) op 1 juli 2002 begon te functioneren, heeft het nog nooit een westerse politieke leider in functie aangeklaagd. Maar daar zou nu wel snel verandering in kunnen komen aangezien een arrestatiebevel voor de Israëlische premier Benjamin Netanyahu mogelijk in aantocht is. Op maandag 20 mei 2024 maakte Karim Khan, de openbaar aanklager van het ICC, bekend dat hij drie militaire en politieke leiders van Hamas (Yahya Sinwar, Mohammed Deif en Ismail Haniyeh) en twee Israëlische ministers (premier Netanyahu en minister van Defensie Yoav Gallant) wil laten vervolgen voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.


 

Voorstelling van de #ObjectWarCampaign ter ondersteuning van dienstweigeraars uit oorlogsgebieden op het Schumanplein in Brussel op 23 mei 2023 (foto: EBCO).

Wat gebeurt er met het recht op gewetensbezwaren in een Europa onder oorlogsdreiging?

Wereldwijd, maar ook in Europa pakken de oorlogswolken zich samen. Wat lange tijd bijna ondenkbaar leek, behoort sinds kort tot de new speak van regeringsleiders: oorlog als een ‘normale’ manier om conflicten op te lossen. Niet alleen in de oorlogvoerende landen Rusland en Oekraïne, ook elders is er sprake van oorlogsbereidheid, forse verhoging van militaire uitgaven en rekrutering, zelfs herinvoering van de dienstplicht, of uitbreiding ervan tot vrouwen. Het fundamentele mensenrecht van gewetensbezwaren tegen militaire dienst wordt hoe langer hoe meer uitgehold.

Het Europees Bureau voor Gewetensbezwaren (EBCO) publiceerde op 15 mei 2024, de internationale dag van gewetensbezwaren, zijn jaarverslag Conscientious Objection to Military Service in Europe 2023/24. Een overzicht.


 

Een stembureau in het noorden van de Indonesische hoofdstad Jakarta op woensdag 14 februari 2024. KPU verwijst naar de verkiezingscommissie die de verkiezingen organiseert (foto: Wikipedia).

Hoe gaat het verder na de verkiezingen in Indonesië? Vier vragen en antwoorden

De verkiezingsuitslag in Indonesië lijkt slecht nieuws voor de mensenrechten. Op officiële resultaten van de presidentsverkiezingen in Indonesië is het nog even wachten (*). Maar volgens exitpolls, die in het verleden betrouwbaar bleken te zijn, komt Prabowo Subianto met meer dan 50 procent van de stemmen als winnaar uit de bus. Dat zou slecht nieuws betekenen voor de mensenrechten in het land. Kris Vanslambrouck, Azië-expert bij 11.11.11, beantwoordt de belangrijkste vragen.


 

Een uitgebrande bus in Den Haag na de rellen van zaterdagavond 17 februari (foto: © Robin Utrecht/epa).

Rellen met Eritrese jongeren in Den Haag: hoe ver reikt de ‘lange arm’ van Asmara?

Zaterdagavond 17 februari 2024 kwam het in Den Haag tot hevige rellen bij betogingen van Eritrese jongeren tegen een festival dat georganiseerd was door regeringsgezinde groepen van Eritreeërs. Dit roept veel vragen op.
 

Het is trouwens helemaal niet de eerste keer dat het in Europa tot gewelddadige confrontaties komt tussen voor- en tegenstanders van het dictatoriale regime in Asmara. Een poging om wat verder te kijken dan de waan van de dag, want er zit duidelijk een patroon achter het geweld: de zogenaamde ‘transnationale repressie’.


 

Luís Montenegro (PSD), campagneleider van de conservatieve coalitie Aliança Democrática (AD), werd op woensdag 28 februari 2024 tijdens een verkiezingscampagnebezoek aan de jaarlijkse Bolsa de Turismo de Lisboa (toerismebeurs) bij de ingang van de FIL-expogebouwen in Lissabon door een jonge milieuactivist ‘bewerkt’ met groene verf (foto: Nelson Garrido, Público.pt).

Stop alsjeblieft met het verkwisten van soep (en verf)

Op zondag 10 maart gaan de Portugezen naar de stembus voor vervroegde parlementsverkiezingen. De socialistische regering-Costa kwam begin november ten val door een schandaal met grootschalige investeringen in een fabriek van ‘groene’ waterstof in Sines. De klimaatcrisis is ook in Portugal al enkele jaren een gevoelig thema, zeker onder studenten, die hoe langer hoe meer radicaliseren. Bovendien viert het land binnenkort de vijftigste verjaardag van de Anjerrevolutie, die op 25 april 1974 een einde maakte aan decennia van dictatuur, censuur, onderdrukking en koloniale oorlogen.

 

Miguel Albino, een Portugese doctoraatsstudent, schreef onderstaand opiniestuk op Público.pt naar aanleiding van een incident in de kiescampagne waarbij op woensdag 28 februari Luís Montenegro, de conservatieve lijsttrekker, met groene verf werd ‘bewerkt’ door een jonge klimaatactivist. De beweging Student Climate Strike eiste de actie op en dreigt met nog meer klimaatprotest.


 

Israëlische vredesactivisten eisen een onmiddellijk staakt-het-vuren in Gaza tijdens een betoging voor het hoofdkwartier van het leger in Tel Aviv op zaterdag 28 oktober 2023 (foto: WhatsApp).

Niettegenstaande alles!
Israëlische vredesstemmen voor een einde aan het geweld en voor meer begrip in Israël én Palestina

Op 7 oktober 2023 drongen militante strijders van Hamas vanuit Gaza Israël binnen. “Honderden mensen werden in hun huizen en tijdens een muziekfestival omgebracht, hele buurten werden totaal vernietigd.” Dat schrijft de Israëlische dienstweigeraar Haggai Matar. De gruwel is onvoorstelbaar.
Israël heeft intussen 300.000 reservisten opgeroepen en bereidt een grondoffensief voor in de Gaza-strook. De regeringsvertegenwoordigers van het oorlogskabinet van Netanyahu schreeuwen om wraak. Bijna tienduizend Palestijnen werden inmiddels gedood bij Israëlische bombardementen.


 

De bekende Indiase schrijfster Arundhati Roy houdt niet op met de ‘ontmanteling van de democratie’ in haar land aan te klagen.

Approaching Gridlock: Arundhati Roy on Free Speech and Failing Democracy

De bekende Indiase schrijfster Arundhati Roy, geboren in Kerala in 1961, schreef na haar wereldberoemde roman ‘De God van kleine dingen’ alleen nog non-fictie en werd voor de ‘democratische’ staat India een doorn in het oog. Ze hield niet op om de flagrante gebreken van de opeenvolgende regeringen aan de kaak te stellen.


 

Brigitte Herremans is als onderzoekster mensenrechten verbonden aan de UGent (foto: Theo Beck, SamPol).

Interview met Brigitte Herremans: ‘De aardbeving is een godsgeschenk voor Assad’

Voor de inwoners van Noordwest-Syrië voegt de aardbeving een extra laag pijn toe aan hun reeds moeilijke bestaan, maar voor het Syrische regime is ze een godsgeschenk. “Assad gebruikt de aardbeving als een pr-campagne om zichzelf internationaal te rehabiliteren”, vreest Brigitte Herremans in een interview met Wim Vermeersch van SamPol.


 

Een actie tegen de deportatie van asielzoekers in een Turkse haven.

Ook Nederland is de trappers kwijt: vluchtelingen naar Rwanda?

Nu is ook Nederland ‘gidsland’ de trappers kwijt. Een rechtse Kamermeerderheid (met o.a. extreemrechtse figuren als Geert Wilders (PVV) en Thierry Baudet (FvD) op kop) wil, in navolging van het Verenigd Koninkrijk en Denemarken, een deal sluiten met Rwanda om er asielzoekers naar te deporteren. “Een triest plan dat gedoemd is te mislukken”, stelt de Nederlandse migratiespecialist Jeroen Corduwener.


 

‘De dood van Fr. Stan: voor altijd een smet op de mensenrechten in India’

In 2020 en 2021 hebben bericht over de 83-jarige Indiase jezuïet en activist Fr. Stan Lourdeswamy. Hij zette zich decennialang in voor de rechten van de inheemse bevolkingen (adivasi’s) in India. Hij werd valselijk beschuldigd betrokken te zijn geweest bij de zogenaamde Bhima-Koregaon-zaak waarover we toen ook uitleg hebben verstrekt. Uiteindelijk werd hij opgepakt in oktober 2020 en zonder pardon in de gevangenis gestopt, waar hij op 5 juli 2021 overleed.


 

Een ets van Bernard Dumoulin. De ets is geïnspireerd op een tekening van Madalina Andronic: ‘Zan! Zendegi! Azadi!’ (Vrouw! Leven! Vrijheid!), de slogan van de vrijheidsbeweging die Iran sinds oktober overspoelt.

Blood after Blood’ – Mahoor op MBC Persia

MBC Persia is een free-to-air televisiezender, die films en televisieseries vertoont voor de Iraanse diaspora. Programma’s zijn ondertiteld in het Perzisch. Chandshanbeh ba Sina heeft een programma op MBC Persia en vraagt jonge kunstenaars om via hun werk hun betrokkenheid te tonen met de huidige protesten in Iran. Mahoor is zo een jonge getalenteerde kunstenaar. Hij is getrouwd met de Vlaamse Myrna en samen hebben ze een kindje. De gebeurtenissen in Iran raken hen zeer.


 

Gastland Egypte misbruikte klimaattop voor eigen gewin

De internationale klimaattop COP27 vond afgelopen november in Egypte plaats. Dat het land daarvoor een badstad als Sharm-el-Sheikh op de rand van de Sinaï-woestijn uitkiest, is niet zo vreemd. De plaats ligt geïsoleerd van de rest van het land, waardoor het gemakkelijk te controleren is wie er binnen- en buitenkomt. Als badplaats beschikt het over een grote capaciteit aan hotelbedden. Er vinden vaker internationale conferenties plaats en er zijn dus ook congresfaciliteiten, weliswaar niet voldoende om de bijna 34.000 deelnemers aan de klimaattop te ontvangen, maar dat losten ze zoals elk jaar op met grote tenten.


 

Massale demonstraties tegen de regering in de hoofdstad Colombo in april 2022 als gevolg van de zware economische crisis en de woekerende corruptie

Accountability and assistance

Ashok en Florina Xavier kennen Sri Lanka zeer goed omdat ze er jarenlang gewerkt hebben aan de transitie naar vrede. Sinds de laatste totale economische crisis van het land ziet het er vrij uitzichtloos uit. Zolang de internationale instellingen Sri Lanka niet op hun verantwoordelijkheid wijzen in verband met de mensenrechten en het nieuwe (even corrupte) regime ondanks alles met geld blijven steunen, komt er geen licht aan de einder.


 

foto rellen in India wegens vrijlating moordenaars

De ironie van de rechtspraak in India –
De zaak Teesta Setalvad

India is sinds augustus 76 jaar onafhankelijk, d.w.z. vrij van de toenmalige Britse kolonisering. Ashok Gladston Xavier beschrijft in volgend artikel de dromen die de stichters hadden en hoe een grondwet tot stand kwam waarin een keuze werd gemaakt voor een democratische, socialistische, seculiere republiek.


foto over Protest tegen de oorlog aan de Russische ambassade in Athene op 26 februari 2022

Oekraïners zijn geen ‘mensen zoals wij’, het zijn mensen, zoals wij

Het heette snel dat die vluchtelingen uit Oekraïne ‘mensen zoals wij’ zijn en dat het dus veel makkelijker is om hen in België steun en onderdak te geven, speciaal voor hen gebouwde vluchtelingendorpen inbegrepen. Versta: dat zou veel makkelijker verlopen dan met asielzoekers die verder afgelegen oorlogen zijn ontvlucht en die er wat anders, minder hip en vaak ook havelozer uitzien.


Britse mensenrechtenactivisten protesteren begin juni tegen de geplande deportatie van asielzoekers naar Rwanda

‘Air Kagame’: deal van de schande

De Britse conservatieve regering wilde al langer een afschrikwekkend beleid voeren tegenover de migranten die steeds talrijker met kleine bootjes de gevaarlijke overtocht wagen over het Kanaal vanuit Frankrijk in de hoop op een beter leven in het Verenigd Koninkrijk. De meesten komen uit door oorlog geteisterde gebieden zoals Zuid-Soedan, Eritrea, Afghanistan en Irak.