Ook Nederland is de trappers kwijt: vluchtelingen naar Rwanda?

Nu is ook Nederland ‘gidsland’ de trappers kwijt. Een rechtse Kamermeerderheid (met o.a. extreemrechtse figuren als Geert Wilders (PVV) en Thierry Baudet (FvD) op kop) wil, in navolging van het Verenigd Koninkrijk en Denemarken, een deal sluiten met Rwanda om er asielzoekers naar te deporteren. “Een triest plan dat gedoemd is te mislukken”, stelt de Nederlandse migratiespecialist Jeroen Corduwener.

Hoe laag kan Europa vallen? Dit beleid gaat niet alleen in tegen fundamentele mensenrechtenverdragen die door alle EU-lidstaten werden aanvaard, maar bovendien ziet men er blijkbaar geen graten in om een akkoord te sluiten met een dictatoriaal regime dat medeverantwoordelijk is voor een groot deel van de oorlogsellende in buurland Congo. Rebellenbeweging M23 is met dodelijk geweld tegen de burgerbevolking actiever dan ooit in Noord-Kivu.

In Oekraïne gaan Europese politici om beurt toeteren over ‘Europese waarden’ en ‘democratie’ tegen de onaanvaardbare militaire agressie van Poetin, maar die mooie woorden gelden blijkbaar niet voor asielzoekers die van buiten Europa op zoek zijn naar bescherming.

Het treurige spektakel dat zich de voorbije jaren heeft afgespeeld aan de gemilitariseerde buitengrenzen van de EU, het gesol met vluchtelingen tussen hekken en prikkeldraad, de illegale pushbacks, de criminalisering van vrijwilligers die mensen uit gammele bootjes trachten te redden op de Middellandse Zee, de bewust gecreëerde opvangcrisis in vele EU-landen, dat alles is gewoon beschamend. Hoe wil de EU nog enige geloofwaardigheid overhouden in de rest van de wereld?

Het cynische asielbeleid van de Europese Unie, waarbij al te vaak met twee maten en twee gewichten wordt gewogen, afhankelijk van de herkomstlanden van de kandidaat-asielzoekers, stelt zelfs hoe langer hoe meer de uitspraken van ex-president Trump in de schaduw “dat hij een hoge muur zou bouwen aan de grens met Mexico en de Mexicanen zouden ervoor betalen”. Toen Trump in 2016 zijn uitspraken deed, werd er nog meewarig gelachen om zoveel dwaasheid, maar nu doet de EU precies hetzelfde: het extra geld voor nog hogere hekken, muren en digitale beveiligingssystemen aan de EU-buitengrenzen werd in februari 2023 op een speciale Europese top in Brussel vrijgemaakt.

Protest in Brussel op 24 mei 2017 tegen de plannen van toenmalig VS-president Trump en zijn ‘Mexicaanse muur’ (foto: Amnesty International).
Protest in Brussel op 24 mei 2017 tegen de plannen van toenmalig VS-president Trump en zijn ‘Mexicaanse muur’ (foto: Amnesty International).

En voor het echte vuile werk hebben we nog altijd de ‘outsourcing’: de EU sluit deals met landen en regimes die het niet zo nauw nemen met mensenrechten, maar tegen een aanzienlijke som geld best bereid zijn om asielzoekers richting Europa tegen te houden of op te vangen.

We hebben allemaal de mensonterende beelden gezien van moderne ‘slavenmarkten’ in de Libische detentiecentra, in handen van gewetenloze milities, die dankzij het Europese geld voor de Libische kustwacht het land verder in chaos kunnen laten wegzinken.

Nederland gaat nu, als de rechtse Kamermeerderheid haar zin krijgt, zoete broodjes bakken met het regime van de Rwandese president Paul Kagame. De Britse regering van ex-premier Boris Johnson probeerde het al eens in juni 2022, maar werd op de valreep door rechters in Straatsburg teruggefloten.

Denemarken gaat het ook proberen, dus waarom Nederland niet? Volgt België binnenkort? Kagame heeft immers voor een stabiel land gezorgd in die woelige regio van Centraal-Afrika, niet? De wegen liggen er toch zo netjes bij…

Europa gaat dit desastreuze beleid als een boemerang in het gezicht terugkrijgen. Het is desastreus omdat het mensenrechtenschendingen door regeringen en ordediensten nog verder in de hand werkt of zelfs steunt. Het gevolg laat zich raden: nog meer vluchtelingen.

Bovendien is het beeld van een massale Afrikaanse exodus richting Europa niet alleen onjuist, maar het wordt bewust in stand gehouden door Europese politici die daarmee populistisch proberen te scoren bij hun misleide achterban.

Jonge Afrikanen proberen over de grenshekken te klimmen die de Spaanse exclave Melilla afsluit van Marokko. Aan de buitengrenzen van de EU spelen zich vaak drama’s af, maar zelfs de hoogste hekken houden wanhopige mensen niet tegen.
Jonge Afrikanen proberen over de grenshekken te klimmen die de Spaanse exclave Melilla afsluit van Marokko. Aan de buitengrenzen van de EU spelen zich vaak drama’s af, maar zelfs de hoogste hekken houden wanhopige mensen niet tegen.

De echte drama’s ontstaan niet door migratie – die is van alle tijden sinds het begin van de mensheid, maar door het blokkeren ervan: wanhopige mensen die komen vast te zitten tussen metershoge grenshekken en daarbij nog worden beschoten door Spaanse en Marokkaanse grenswachters of die samengepakt in gammele bootjes verdrinken op de Middellandse Zee voor de Italiaanse kust.

Zo ontstaat het beeld van de bedreigende massa’s, van ‘migratiegolven’, migranten worden ook door onze taal ontmenselijkt. En dan zijn het plots geen individuele mensen meer.

Hoeveel doden moeten er nog vallen vooraleer de EU het roer omgooit?

Jan Van Criekinge


Een actie tegen de deportatie van asielzoekers in een Turkse haven.
Een actie tegen de deportatie van asielzoekers in een Turkse haven.

Uitbesteden opvang asielzoekers aan Rwanda inhumaan

Een bonte verzameling van merendeels rechtse partijen in de Tweede Kamer heeft een uiterst discutabel, triest plan omhelst: asielzoekers moeten hun asielaanvraag in landen ver buiten de Europese grenzen doen en daar wachten op de uitslag.

In een motie dringt de rechtse Kamermeerderheid aan hierover te overleggen met Denemarken. Dat land wil asielzoekers terugsturen naar Rwanda, en zoekt in Europa samenwerking met andere landen.

De oppositiepartijen PVV, FvD, SGP, BBB, Groep Van Haga, Omtzigt, en JA21 maar ook de regeringsdeelnemers VVD en CDA, vinden dat er zo “veelbelovende kansen” zijn om de asielcrisis in Nederland op te lossen.

Het is het zoveelste wanhopige en tot mislukken gedoemde idee om asielzoekers in Nederland – en ook in Europees verband – de deur te wijzen, nog voordat ze daar überhaupt door zijn binnengetreden. Eerder werden deals gesloten met het door oorlog en terreur geteisterde Libië, met Turkije en met Afrikaanse landen. Geld speelt voor Europese landen geen rol, universele mensenrechten helaas evenmin.

De motie van de rechtse gelegenheidscoalitie gaat voorbij aan een aantal cruciale elementen. Mensen die oorlog, geweld, repressie ontvluchten hebben volgens het vluchtelingenverdrag van de Verenigde Naties, ook door Nederland geratificeerd, recht op een eerlijke procedure in het land waar ze asiel aanvragen.

Terugsturen naar welk ander land, het zogenoemde ‘refoulement’ is volgens dit verdrag verboden. Denemarken heeft dat eerder al in niet mis te verstane woorden te horen gekregen van de Europese commissaris voor Migratie, Ylva Johansson. En ook de VN-Vluchtelingenorganisatie (UNHCR) wees het plan van Denemarken faliekant af.

Eerder deed Groot-Brittannië een poging om asielzoekers naar Rwanda te sturen voor opvang en procedure. Het plan liep stuk op een negatieve uitspraak van het Europese Hof van de Rechten van de Mens.

En hoewel de Britten andere wegen proberen om hun zin te krijgen, is er tot op de dag van vandaag nog geen asielzoeker door Londen naar Rwanda gestuurd. Intussen heeft de Britse regering wel al 150 miljoen euro aan het Afrikaanse land betaald. Voor Rwanda is opvang van asielzoekers gewoon een commerciële business.

Wapens van rebellenbewegingen die in beslag werden genomen in het door oorlog geteisterde Noord-Kivu (DRCongo) (foto: Radio Okapi).
Wapens van rebellenbewegingen die in beslag werden genomen in het door oorlog geteisterde Noord-Kivu (DRCongo) (foto: Radio Okapi).

De keuze voor dat land is even opmerkelijk als schrijnend. Rwanda speelt een hoofdrol in een bloedige oorlog die van de rebellenbeweging M23 in buurland Congo wordt uitgevochten, cynisch genoeg met een half miljoen vluchtelingen als gevolg.

In eigen land voert het Rwandese regime, gebaseerd op een één partijstelsel met een president die zichzelf voor decennia heeft laten benoemen, een meedogenloos bewind. In de afgelopen jaren zijn honderden journalisten, oppositieleden, mensenrechtenactivisten vermoord, gevangengezet of verdwenen. Rwandezen die het regime ontvluchten, ruim 12.000 in 2022, lopen ook in het buitenland het risico te worden vermoord.

De keuze voor Rwanda is daarom cynisch, tegen internationale verdragen, maar levert bovendien niets op. Dat hebben de deals met Libië, Turkije en andere Afrikaanse landen de afgelopen jaren pijnlijk bewezen. De migratie gaat onverminderd door.

Hoe het wel kan, bleek deze week uit een overeenkomst die Duitsland heeft gesloten met Gambia. In ruil voor het terugnemen van illegalen uit dit Afrikaanse land, accepteert Duitsland legale migranten uit Gambia. Die worden uitgenodigd om de tekorten op de arbeidsmarkt op te vangen.

Deze deal weerspiegelt inzicht in en aanpak van een doordacht en menselijk migratiebeleid, gebaseerd op wederzijdse respect en behoefte. Ze kan een einde maken aan illegale en vaak dodelijke migratie en pakt mensenhandel aan.

Ze scheidt arbeidsmigratie van vluchtelingen, omdat het onterechte asielaanvragen drastisch vermindert. Daarmee wordt ook het doel bereikt dat de bonte rechtse coalitie wil. Maar dan wel op een humane intelligentie manier, want iedereen heeft hier baat bij.

Jeroen Corduwener

Jeroen Corduwener is een Nederlandse journalist en migratiespecialist. Hij publiceerde o.a. boeken over Rwanda. Dit stuk verscheen op 15 februari 2023 op zijn LinkedInpagina: https://www.linkedin.com/pulse/uitbesteden-opvang-asielzoekers-aan-rwanda-inhumaan-jeroen-corduwener-1f/?trackingId=7txRXZOeRBm5bZlEpOwftw%3D%3D

En op 20 februari als opiniestuk in de NRC: 

Deal met Rwanda lost asielcrisis niet op. Migratie Een rechtse Kamermeerderheid wil vluchtelingen naar Rwanda sturen. Een triest plan dat gedoemd is te mislukken, stelt Jeroen Corduwener.
https://www.nrc.nl/nieuws/2023/02/20/deal-met-rwanda-lost-asielcrisis-niet-op-a4157569

European migration policy disaster and contra productive
https://www.linkedin.com/pulse/european-migration-policy-disaster-contra-productive-corduwener/

Wat we eerder al over dit onderwerp publiceerden in de CIMIC-Nieuwsbrief:


Lees verder (inhoud febuari 2023)


Dit vind je misschien ook leuk...

We use cookies to personalise content and ads, to provide social media features and to analyse our traffic. We also share information about your use of our site with our social media, advertising and analytics partners. View more
Accept